104274

jako przedłużenie wcześniejszych ciągów rozwojowych w ramach filozofii i należy ją rozpatrywać jako dopełnienie rozwoju europejskiej filozofii w okresie starożytności. Rozwój filozofii odznaczał się w tym okresie prawidłowością, polegającą na osiąganiu przez nią coraz większej niezależności wobec obcych, tj. poza-chrześcijańskich wpływów oraz na coraz większej zgodności filozofii z założeniami religii chrześcijańskiej. Inna sprawa, że założenia doktrynalne chrześcijaństwa także były wtedy w stadium tworzenia i kolejne sobory powszechne Kościoła, poczynając od Soboru Nicejskiego w 325 r. dopiero ustalały podstawowe prawdy teologiczne religii chrześcijańskiej.

Do konkretnych koncepcji filozoficznych, które rozwinęły się w okresie patrystyki należy zaliczyć m. in.: (1) system poglądów głoszonych w II w. przez gnostyków, (2) poglądy Orygenesa w III w., (3) poglądy Grzegorza z Nyssy w IV w. oraz (3) system filozoficzny Aureliusza Augustyna (1V-V w.), który okazał się najważniejszym osiągnięciem okresu. Znaczenie filozofii Augustyna było tak wielkie, że praktycznie rok 430, w którym zmarł św. Augustyn, można również uznawać za symboliczny koniec pierwszego okresu rozwoju filozofii chrześcijańskiej. Histotycy filozofii jednak często przedłużają okres patrystyki do VI w., uważając, że takim symbolicznym kresem tej epoki może być np. rok 529, w którym na mocy administracyjnej decyzji cesarza Justyniana nastąpiło zamknięcie działającej od 9 wieków Akademii Platońskiej w Atenach. Zamknięcie Akademii było symbolicznym gestem separacji filozofii chrześcijańskiej, która uzyskała pełną dojrzałość i własną tożsamość, od filozofii pogańskiej, będącej mimo wszystko jej kolebką.

Koniec okresu patrystyki zbiegł się w czasie z politycznym upadkiem Cesarstwa Rzymskiego i upadkiem kultury starożytnej w związku z ostatecznym rozgromieniem Zachodniego Imperium Rzymskiego przez Wandalów (476 r.). Przemiana, jaka dokonała się w filozofii na przełomie V i VI wieku była w znacznej mierze konsekwencją olbrzymich przemian natury etnicznej, politycznej i ogólno-kulturowej. Przyszły nowe ludy, które pokonały