105697

Zespół 6 Gruca 34	Sprawozdanie 4	Data: 16.11.2000
Smuła Joanna Makara Joanna Piotr Nylecki	Równowagi w roztworach buforowych

1. Wstęp teoretyczny.

Roztworami buforowymi nazywa się roztwory słabego kwasu i jego soli z mocną, zasadą oraz słabej zasady i jego soli z mocnym kwasem, wykazujące stałe stężenie jonów wodorowych, które praktycznie nie ulega zmianie podczas rozcieńczania lub po dodaniu niewielkich ilość i mocny: h kwasów lub zasad (mniejszych od ilości stechiometrie znych w sto sunku do składników buforu). Roztworami mogą byc również roztwory soli kwasów wielopiotonowych (KjHPO*, Na-^HPO*). Według teorii protonowej, roztwory buforowa są to układy zawierające sprzężoną paią kwas-zasada, których stężenie analityczne są wystarczająco duże i mogą byc zmieniane me zależnie od siebie.

Roztwory buforowe zachowują podczas rozcieńczania stałe pH, ponieważ zależy ono od stosunku stężeń składników roztworu buforowego, a nie od ich względnych stężeń. Wzory do obliczania pH buforów są następujące:

-    pH buforu octanowego i fosforanowego wg wzoru

**“**** *315

-    pH buforu amonowego wg wzoru

pH = 14 - pKi +lg —^s—

^CUi ł

W obu wzorach występuje stężenie zasady (c_a-,Ce) do stężenia kwasu (cxa,cex-). Roztwory buforowe wykazują działanie obustronne, tj. zabezpieczają przed zmianą pH zarówno na skutek dodania mocnych kwasów, jak i zasad. Fódczas dodawania mocnego kwasu lub mocnej zasady pH roztworu buforowego powstaje słaby kwas lub słaba zasada. Jeżeli np. do buforu octanowego dodać kwrasu solnego, to jony octanowe wńąząjony wodorowe na słabo zdysocjowanykwasoctowjy

CHsCOO' + HC1 =jCH_sOOOH + Cl*

Podczas dodawania wrodorotleneku sodu reaguje kwras octowy i powstaje słaba zasada (jon octanowe)

CHsCOOH + NaOH => CHsCOO + H_sO + Na"

Zdolność przeciwstawiania się wpływrom zmiemającym pH charakteryzuje

poje rmość buforowa.

Przyjmijmy, że zmiana stężenia mocnej zasady w roztworze dc_; powoduje zmianę pH o wrartość dpH. Wyrażenie, które okre śla zwnązek między ilością wprowadzonej zasady i zmianą pH nazywa się pojemnością buforową roztworu