106042

•    tak rozumiana cecha nie jest redukowana do zachowań ■ lako kategoria semantyczna

•    najlepiej ujmuje regularny, stabilny aspekt zach., jego generalny kierunek - zach. w jego intencjonalnym kontekście i obserwowanego w danym przedziale czasu bez zakładania, że w innym okresie obserwacji kierunku tego nie da się opisać odmiennym określeniem

•    dyspozycja jest kategorią językową - jest tworzona w procesie wzajemnego komunikowania

•    dyspozycja jest definiowana przez zach. mniej lub bardziej prototypowe dla opisującej je kat. - jak rozumiane jest to w psych, poznawczej

•    analizuje się dyspozycje, charakteryzując je poprzez ich wewn. zróżnicowanie ze względu na ich prototypowość (centralność), zakres, charakter granic i relacje między kategoriami

•    nie ma charakteru wyjaśnienia, ani nie umożliwia przewidywania (innego niż interpolacyjne)- opisuje zach. tu i teraz; może być Źródłem sposobu opisywania siebie, innych i przez innych oraz znaczenia ważnych wyd. z życia

cecha

■    Allport - cecha Jako taka struktura neurofizjologiczna, która wiąże zespół funkcjonowania równoważnych bodźców z zespołem funkcjonalnie równoważnych zachowań (=uogólniony i specyficzny dla jedn. neuropsychiczny, dynamiczny system, który opracowując bodźce jako funkcjonalnie równoważne, kieruje nimi i inicjuje względnie trwałe formy zach. adaptacyjnych i ekspresyjnych)

■    ojej istnieniu wnioskujemy pośrednio - obserwując, że dany bodziec wywołuje każdą reakcję ze zbioru reakcji (zwanych reakcjami równoważnymi) i że jednocześnie każda z tych reakcji może zostać wywołana przez każdy bodziec ze zbioru równoważnych bodźców

■    obserwuje się ją obserwując prawidłowości zach., o ile odrzuci się arbitralny, normatywny (teoretyczny lub wartościujący) punkt widzenia

■    Istnieje rzeczywiście I niezależnie od obserwatora

■    dominująca (główna, nieliczne), zasadnicza (centralna, charakteryzuje indywidualność danej jedn.), wtórna (podzielane z innymi ludźmi postawy)

■    relacja między zbiorem bodźców a zbiorem reakcji jest homomorficzna - zbiór reakcji jest jednowieloznacznym odwzorowaniem wzoru bodźców, a dyspozycja neuropsychologiczną bazą tego odwzorowania

stanowisko Allporta - koncepcja o skończonej liczbie (wspólnych) wymiarów, w których każda jedn. może zajmować inne miejsce; koncepcja o wyłącznie podmiotowej orientacji (chociaż cechy wpływają na procesy percepcji, więc mogą być definiowane przez podmiotowy wybór syt.); stabilność zach. ma charakter genotypowy (wyjaśniający koherencję różnych zach.) tradycyjna diagnostyka jest oparta na teorii właściwości (cechy) - istotą diagnozowania jest wnioskowanie o właściwościach odp. za stałość ind. działań;