107131

negatywne skutki na statku tureckim. Ich wystąpienie leży w de podjęcia działań tureckiego wymiaru sprawiedliwości. Tej jurysdykcji - jurysdykcji ‘skutkowej’ - nie wyklucza, nie zakazuje prawo międzynarodowe. Trybiuiał dodał także, że podjęte przez władze tureckie „postępowanie sądowe mogłoby być również uzasadniane w odwołaniu do tzw. zasady terytorialnej.” Zdaniem Trybunału wywiedzenie z prawa międzynarodowego obowiązku powstrzymania się od inicjowania postępowań karnych przed sądami państw osób, statków ofiar kolizji nie jest z tej przyczyny uprawnione. W 1982 roku została przyjęta Konwencja Narodów Zjednoczonych o prawie morza. Art 97 tej konwencji stanowi: „W przypadku zderzenia lub innego wypadku w żegludze dotyczącego statku na morzu pełnym, powodującego odpowiedzialność kamą lub dyscyplinarną kapitana lub każdej innej osoby zatrudnionej na statku, postępowanie karne lub dyscyplinarne przeciwko takiej osobie może być wszczęte wyłącznie przed władzami sądowymi lub administracyjnymi państwa bandery albo państwa, którego obywatelstwo posiada ta osoba”.

-    zwyczaj może zmodyfikować treść normy traktatowej:

Głosowanie w Radzie Bezpieczeństwa Narodów Zjednoczonych:

Zgodnie z art. 27 Karty Narodów Zjednoczonych, „Do przyjęcia uchwał Rady Bezpieczeństwa we wszystkich innych sprawach potrzebna jest zgodność głosów dziewięciu członków, włączając w to głosy wszystkich stałych członków”. Z literalnego brzmienia cytowanego przepisu wynika, że aby rezolucja RB została przyjęta, „za” głosować muszą wszystkie państwa-stali członkowie Rady. W praktyce jednak vetem jest tylko głosowanie przeciwko rezolucji. Nie oznacza veta wstrzymanie się od głosu, czy umyślna nieobecność na głosowania

-    zwyczaj może uchylić normę traktatową Obowiązywanie klauzuli si omnes

Przyjmowana w 1907 roku IV Konwencja haska oraz załączony do niej regulamin dotyczący praw i zwyczajów wojny lądowej zawierał w art. 2 tzw. klauzulę si omnes: „postanowienia, zawarte w regulaminie, wspomnianym w art. 1 oraz niniejszej konwencji, obowiązują tylko w stosunku pomiędzy Mocarstwami Układające mi się i tylko jeśli (si omnes) wszyscy wojujący należą do konwencji". Praktyka państw jednak wskazuje, że do postanowień Regulaminu stosowały się wszystkie strony wojujące, co doprowadziło do uchylenia klauzuli i nadania postanowieniom Konwencji i Regulaminu waloru norm zwyczajowych.

Warto również zwrócić uwagę na szczególny przypadek - kwestię “równoległego” obowiązywania umowy międzynarodowej i zwyczaju

Sprawa działalności militarnej i paramilitarnej USA przeciwko Nikaragui (Nikaragua vs USA, Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości, 26 listopada 1986)

Nikaragua wniosła sprawę do MTS zarzucając USA naruszenie reguł traktatowych wiążących strony w relacjach wzajemnych tj., opisanych Kartą Narodów Zjednoczonych, podstawowych zasad prawa międzynarodowego: zasady zakazującej interwencji w sprawy wewnętrzne drugiego państwa (art. 2.7) oraz zakazu użycia siły lub groźby użycia siły przeciwko całości terytorialnej lub niepodległości któregokolwiek państwa (art. 2.4). USA zdaniem Nikaragui naruszały te kardynalne zasady prawa międzynarodowego w ten sposób, że udzielały tzw. siłom Contras - zwalczającym władzę legalną i dążącym do przywrócenia obalonego reżimu -pomocy wojskowej, finansowej i logistycznej; nadto flota amerykańska ostrzelała jeden z portów, oraz zaminowała wejście do wielu innych portów.

Stany Zjednoczone podniosły, że złożona przez nie deklaracja (klauzula fakultatywna) uznająca obligatoryjną kompetencję Trybunału została złożona pod pewnymi warunkami: