• Jest tam zwykle iliezaktywowany odcinek - operator, do którego przyłącza się polimeraza RNA po to aby móc rozpocząć transkrypcje odcinka zawierającego cechy strukturalne
• W skład operonu wchodzi jeszcze gen regulatorowy, któiy może znajdować się dosyć daleko od pozostałych genów; jego ekspresja jest konstytutywna - prowadzi do syntezy specyficznego mRNA które w wyniku translacji daje białko regulatorowe, które może, oddziaływując z rejonem operatorowym, albo hamować albo stymulować transkrypcję określonego odcinka strukturalnego danego operonu (kontrola negatywna lub pozytywna)
FUNKCJONOWANIE OPERONU LAKTOZOWEGO u E. coli (KONTROLA NEGATYWNA)
_ __ + C - V ffcn 1-
t
tTpK ----------
:___Ł _t__:--1-
(lub ar^Logi)
Geny strukturalne:
• P - galaktozydaza rozszczepia laktozę na galaktozę i glukozę
• permeaza - białko, które występuje w błonach komórkowych i jest odpowiedzialne za transport laktozy z przestrzeni zewnątrz komórkowej do komórki
• transacetylaza - uczestniczy w jednym z etapów metabolizmu laktozy
• odpowiedni gen regulatorowy syntetyzuje w sposób ciągły, konstytutywny pewne mRNA, które ulegając translacji daje białko regulatorowe (dojrzałe składa się z 4 podjednostek), które w stanie niezmodyfikowanym jest silnym represorem transkiypcji wymienionych genów - nie ma produkcji odpowiednich białek
• jeśli w komórce pojawią się nawet niewielkie ilości laktozy to jej izomer powstający w wyniku procesów zachodzących w komórkach - aldolaktoza(mogą być również stosowane różne analogi laktozy); gdy nastąpi połączenie laktozy lub jej analoga z białkiem regulatorowym to to białko stanie się nieaktywne - nie jest w stanie oddziaływać odcinkiem peronowym
• jeśli w komórce nie ma laktozy nie są syntetyzowane enzymy potrzebne do
rozszczepienia................Tego disacharydu
FUNKCJONOWANIE OPERONU ARABINOZOWEGO (KATABOLICZNEGO) (KONTROLA POZYTYWNA I NEGATYWNA)