108749

Gazy niszczące ozon stratosferyczny

Pod wpływem promieniowania ultrafioletowego freony ulegają fotolizie, w wyniku czego uwalniane zostają atomy chloru. Chlor wchodzi w reakcję z ozonem, tworząc równie aktywny tlenek chloru (CIO) oraz zwykły tlen (0₂). Następnie reakcja dwóch cząsteczek tlenku chloru prowadzi do powstania cząsteczki dwutlenku chloru (CIO?) oraz uwolnienia kolejnego atomu chloru, który rozbija następne cząsteczki ozonu. Oprócz tego dwutlenek chloru może ulegać rozpadowi na atom chloru oraz dwuatomową cząsteczkę tlenu. Reakcje przebiegają aż do całkowitego wyczerpania się cząsteczek ozonu lub do momentu usunięcia chloru wskutek innych reakcji chemicznych.

CjCłJf, -*C,F, + xCl

c/+o₃->c/o+o_a

2CIO C70, +C7 C70_a -»C7+O_a

Barierą dla niebezpiecznego dla organizmów żywych promieniowania UV-C jest odpowiednio duża liczba cząstek tlenu i ozonu w stratosferze (ozonosferze), gwarantująca dostateczną liczbę cykli reakcji powstawania i rozkładu ozonu. Przedostająca się do powierzchni Ziemi ilość promieniowania UV-C jest jednak ostrzeżeniem przed konsekwencjami, jakie powoduje uszkodzenie warstwy ozonowej. Promieniowanie to, uszkadzając genetyczny materiał DNA, jest główną przyczyną raka skóry. W ciągu ostatniego dwudziestolecia zaobserwowano podwojenie liczby zachorowań na nowotwór złośliwy skóry (czerniak).