109315

-    posiadanie w złej i w dobrej wierze —* kryterium: przeświadczenie posiadacza co do rzeczywistych lub rzekomych jego uprawnień;

*    dobrą wiarę wyłącza:

—* pozytywna wiadomość o braku uprawnienia;

—* brak świadomości spowodowany niedbalstwem;

—* nieformalny nabywca —* to posiadacz w złej wierze, gdyż wie, że nie nabył własności bez zachowania formy aktu notarialnego —* SM zakwestionował ten pogląd w orz. z 1989 r., ale powrócił do niego w uchw. (7) z 1991 r.; podobnie worz. z 1988 dot. posiadania służebności bez zachowania formy aktu notarialnego;

—► osoba, która uzyskała posiadanie nieruchomości na podstawie notarialnej umowy zobowiązującej do przeniesienia własności —» może zostać uznana za posiadacza w dobrej wierze, ale zależy to od okoliczności (orz. SN z 1999, ale krytyka w doktrynie i w orz. 2001 odmienny pogląd SN);

—* patrz roszczenie z tytułu nakładów,

VI,    Dzitfźtnk,

art. 338 kc - „kto rzecz i faktycznie władaza kogo innego, jest dzierżycielem”;

*    do kategorii dzierżycieli {ammuspossidauk pro altenó): też pełnomocnik, przedstawiciel ustawowy, przechowawca, przewoz'nik, zarządca, itp;

*    dzierżenie nie korzysta z ochrony sądowej;

-    art. 337 kc — „posiadacz samoistny nie traci posiadania przez to, że oddaje drugiemu rzecz w posiadanie zależne”;

*    posiadacze zależni są jednocześnie dzierżycielami rzeczy w zakresie prawa własności —* pogląd sporny,

VII.    Władztwo prekaryjne (precarinmł.

-    tzw. władztwo prekaryjne (precannm) - inne niż posiadanie czy dzierżenie —* istota tego władztwa polega na odwołalności oraz na tym, że dający i biorąry rzecz do użytku nie są związani węzłem prawnym, a istnieje między nimi jedynie stosunek grzecznościowy;

*    prekarzysta nie korzysta z ochrony i nie może zasiedzieć rzeczy.

MII, Skutki po siadania,

posiadanie to stan faktyczny, a nie jako swoiste prawo rzeczowe (prawo podmiotowe) —» pogląd utrwalony w orzecznictwie i doktrynie, ale jest zjawiskiem prawnym w tym sensie, że rodzi skutki prawne, w szczególności:

*    może prowadzić do zasiedzenia (art 172 i art 292 kc);

*    korzysta z ochrony posesoryjne j (art. 344, 346, 347 kc);

*    posiadacz w dobrei wierze nabywa własność pożytków. |akie rzecz przynosi (art 224 kc);

*    posiadacz samoistny w dobrej wierze może żądać wykupu działki gruntu zajętej pod budowę (art 231 kc);

*    uzyskanie posiadania jest w pewnych wypadkach konieczną przesłanką nabycia prawa w drodze czynności prawnej (np. art. 155 § 2, 169 § 1, 307 § 1 kc);

*    z posiadaniem łączy się wiele domniemali prawnych (art 339-341 kc);

*    posiadaczowi przysługują roszenia o odszkodowanie od osoby, która wyrządzi mu szkodę (art 415 kc), choć ważne jest czy tą osobą jest właściciel, czy kto inny —* różnice w doktrynie co do przesłanek tej ochrony, wg. SN z 1999 posiadaczowi nie przysłięuje roszczenie odszkodowawcze o zwrot utraconych korzyści w wypadku samowolnego naruszenia posiadania przez właściciela, jeżeli posiadanie to było bezprawne;

IX. System domniemali.

art. 339 kc —* ten, kto rzeczą faktycznie włada jest posiadaczem samoistnym —* 2 domniemania.

*    ten kto włada rzeczą jest posiadaczem;

*    posiadanie tc ma charakter samoistny;