PwTiR049

96 Rozdział 4

predyspozycje do pracy wychowawczej z dziećmi i młodzieżą, a ponadto posiada co najmniej trzyletni staż pracy opiekuńczo-wychowawczej lub dydaktyczno-wychowawczej. Z wyjątkiem osób zajmujących stanowiska kierownicze w publicznych szkołach i placówkach wymagane jest ponadto posiadanie zaświadczenia o ukończeniu kursu dla kierowników placówek wypoczynku.

Natomiast wychowawcami w placówkach wypoczynku mogą być:

•    nauczyciele;

•    studenci szkół wyższych kierunków i specjalności, których program obejmuje przygotowanie pedagogiczne, po odbyciu odpowiedniego przeszkolenia;

•    słuchacze kolegiów nauczycielskich i nauczycielskich kolegiów językowych, po odbyciu odpowiedniego przeszkolenia;

•    osoby posiadające zaświadczenie o odbyciu kursu dla wychowawców kolonijnych:

•    instruktorzy harcerscy od stopnia przewodnika;

•    przodownicy turystyki kwalifikowanej oraz instruktorzy PTTK;

•    trenerzy oraz instruktorzy sportowi.

Ponadto od wychowawców generalnie także jest wymagane ukończenie 18 lat, posiadanie co najmniej średniego wykształcenia, odpowiednich warunków zdrowotnych potwierdzonych zaświadczeniem lekarskim oraz predyspozycji do pracy wychowawczej z dziećmi i młodzieżą. W przypadku organizacji placówki wypoczynku za granicą konieczne też jest, aby przynajmniej jeden wychowawca lub kierownik takiej placówki znał język obcy w stopniu umożliwiającym porozumiewanie się w państwie pobytu.

Wskazane kursy dla kierowników placówek wypoczynku oraz kursy dla wychowawców kolonijnych są zazwyczaj organizowane przez kuratoria oświaty oraz placówki doskonalenia nauczycieli. Za zgodą i pod nadzorem kuratora oświaty takie kursy mogą być organizowane również przez osoby fizyczne i osoby prawne.

4.6. Szczególne kwalifikacje kierowników szkolnych wycieczek i imprez

Jeśli chodzi o kwalifikacje wymagane od kierowników wycieczek i imprez organizowanych przez publiczne szkoły w ramach krajoznawstwa i turystyki, to wyżej powołane rozporządzenie MENiS z 2001 r. ustala, że funkcje te może pełnić nie tylko pracownik pedagogiczny szkoły o kwalifikacjach odpowiednich do realizacji określonych form krajoznawstwa i turystyki, ale również inna pełnoletnia osoba wyznaczona przez dyrektora szkoły , która spełnia jeden z następujących warunków:

•    ukończyła kurs kierowników wycieczek szkolnych;

•    jest instruktorem harcerskim;

•    posiada uprawnienia przewodnika turystycznego, przodownika lub instruktora turystyki kwalifikowanej albo pilota wycieczek.

Szczególne wymagania są stawiane wobec kierowników obozów wędrownych. Obowiązki te może pełnić tylko osoba, która ukończyła specjalny kurs dla kierowników obozów wędrownych, bądź posiada uprawnienia przewodnika turystycznego, przodownika lub instruktora turystyki kwalifikowanej albo pilota wycieczek. Takie właśnie uprawnienia są też wymagane od kierownika imprezy turystyki kwalifikowanej, bądź posiadanie przezeń stopnia trenera lub instruktora odpowiedniej dyscypliny sportu.

Powyższe wymagania są stawiane kierownikom wycieczek i imprez organizowanych przez szkoły w ramach krajoznawstwa i turystyki, gdyż omawiane rozporządzenie MENiS z 2001 r. nakłada na nich szereg obowiązków ważnych dla sprawnego i bezpiecznego zorganizowania wycieczki lub imprezy szkolnej. Mianowicie taki kierownik ma w szczególności obowiązki w zakresie:

•    przygotowania wycieczki lub imprezy (opracowanie programu i harmonogramu wycieczki lub imprezy oraz ich regulaminu i zapoznanie z nim wszystkich uczestników, jak też zapewnienie warunków do pełnej realizacji ustalonego programu i regulaminu oraz sprawowanie nadzoru w tym zakresie; zorganizowanie transportu, wyżywienia i noclegów dla uczestników; dokonanie podziału zadań wśród uczestników);

•    realizacji wycieczki lub imprezy (zapoznanie uczestników z zasadami bezpieczeństwa i zapewnienie warunków ich przestrzegania; określenie zadań opiekunów w zakresie realizacji programu wycieczki lub imprezy oraz zapewnienia opieki i bezpieczeństwa uczestnikom; nadzorowanie zaopatrzenia uczestników w sprawny sprzęt i ekwipunek oraz apteczkę pierwszej pomocy; dysponowanie środkami finansowymi przeznaczonymi na organizację wycieczki lub imprezy);

•    zamknięcia wycieczki lub imprezy (dokonanie podsumowania, oceny i rozliczenia finansowego wycieczki lub imprezy jej zakończeniu).

Warto dodać, że funkcje opiekuna podczas szkolnej wycieczki lub imprezy może pełnić w zasadzie tylko nauczyciel, a inna osoba pełnoletnia jedynie po uzyskaniu zgody dyrektora szkoły. Są to funkcje nader ważne dla bezpieczeństwa uczestników, gdyż zadaniem takiej osoby jest sprawowanie opieki nad powierzonymi jej uczniami, nadzorowanie wykonywania przez nich przydzielonych zadań oraz przestrzegania regulaminu, w tym w szczególności zasad bezpieczeństwa, jak też współdziałanie z kierownikiem wycieczki lub imprezy w zakresie realizacji jej programu i harmonogramu oraz wykonywanie innych zadań zleconych przez kierownika.

Dla bezpieczeństwa uczestników szkolnych wycieczek i imprez organizowanych za granicą ważne znaczenie ma wymaganie, że kierownikiem lub opiekunem może być osoba znająca język obcy w stopniu umożliwiającym