111678

Producent i sprzedawca ma znacznie więcej wiedzy na temat, w jaki sposób się produkuje, jakich materiałów się do produkcji wykorzystuje, jakie są faktyczne koszty wytworzenia, jaka jest jakość produktu. Zjawisko bardzo powszechne.

Z nierówności informacji wynika problem negatywnych wyborów, czyli wybory produktu o niskiej jakości albo przepłacenie za produkt.

Asymetria informacji ma to do siebie, że wszędzie występuje, nie można jej zlikwidować.

Jak wyeliminować hazard moralny:

•    odpowiednie zapisy w umowach (gwarancje, rękojmie)

•    obowiązek przedkładania zaświadczeń, atestów

•    monitoring przez zewnętrze jednostki

Niepewność nie pozwala przewidywać skutecznie przewidywać przyszłości.

Zawodność rynku w infrastrukturze:

Wynika z nieefektywności związanej:

•    głównie z monopolem naturalnym

•    w części z niepełną informacją, niepewnością i efektami zewnętrznymi

•    nie mają znaczenia dobra publiczne i zawodność praw własności

Na charakter rynków komunalnych wpływają też:

•    bariery wejścia

•    mechanizm kosztów

•    charakter usług

Zróżnicowana sytuacja przedsiębiorstw narodowych i komunalnych:

•    część ma atrybuty monopolu naturalnego

•    część nie ma wyraźnych atrybutów a rynki są sporne

Ekonomia skali w produkcji (1 producent produkuje po niższych kosztach)

•    źródło - wysoki udział kosztów stałych

•    niepodważalna w elektroenergetyce, wodociągach i kanalizacji, ciepłownictwie, telekomach stacjonarnych, kolejnictwie, komunikacji miejskiej

•    nierozstrzygająca, bo występuje w większości przedsiębiorstw przemysłowych

•    historycznie - argument za budową wielkich urządzeń centralnych

Ekonomia zasięgu (związana z konsumpcją usług wspólnie wytwarzanych)

•    źródło - lepsze wykorzystanie urządzeń centralnych i sieciowych przy wspólnym zaopatrzeniu przemysłu i gospodarstw domowych

•    historycznie - czynnik integracji poziomej przedsiębiorstw infrastruktury (korzyści dywersyfikacji odbiorców)

•    w wodociągach, ciepłownictwie i komunikacji miejskiej ograniczona przez dominację gospodarstw domowych

Ekonomia skali w transporcie (dotyczy sieci: elektroenergetyka, wodociągi, kanalizacja, ciepłownictwo, telekom, trakcja szynowa i elektryczna):