We wzbogacaniu wiedzy na temat terenów zieleni wyróżniamy trzy podstawowe przedmioty: kształtowanie, projektowanie i planowanie przestrzenne. Jako przedmioty pomocnicze, uzupełniające wiedzę z tych dziedzin, wykorzystuje się historię ogrodów i znajomość stylów architektury ogrodowej, naukę rysunku, pisma technicznego i znaków graficznych (symboli oznaczania elementów projektu) oraz materiałoznawstwo i ogólne zasady budowy architektury ogrodowej.
Kształtowanie terenów zieleni jest to kompleksowe postępowanie w zakresie planowania przestrzennego, projektowania i urządzania różnych obiektów terenów zieleni (wymienianych w klasyfikacjach), aby mogły one jak najlepiej spełniać swoje funkcje: estetyczną, biologiczną (zdrowotną), użytkową i społeczno-wychowawczą.
W szerokim rozumieniu przedmiotu „Kształtowanie terenów zieleni” należy uwzględniać potrzebę znajomości zasad projektowania łączonego zawsze z wyobraźnią przestrzenną, znajomością dendrologii, gruntowych roślin ozdobnych oraz materiałoznawstwa niezbędnego do budowy tzw. małej architektury ogrodowej jako ważnego elementu urządzania terenów zieleni. Dużą rolę odgrywa też znajomość historii ogrodów i stylów architektury ogrodowej, począwszy od renesansu przez okres baroku i modernizmu, które w ciągu wieków podlegały eklektycznym przemianom i miały wpływ na ukształtowanie się współczesnego stylu krajobrazowego.
Planowanie przestrzenne jest podstawą do lokalizacji, projektowania i urządzania terenów zielni. Jest to działalność określonych instytucji zmierzająca do ustalenia zagospodarowania przestrzeni gminy, miasta, powiatu czy województwa, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb i możliwości rozwoju produkcji lub usług najbardziej odpowiednich dla danego terenu, np. przemysłu, rzemiosła, rolnictwa, turystyki, rekreacji. W planowaniu przestrzennym określa się zależność pomiędzy aktualnym stanem danego obszaru a tym co mogłoby umożliwić lepsze wykorzystanie walorów regionu. W planowaniu przestrzennym wymienia się następujące elementy:
- geomorfologię i hydrologię terenu (ukształtowanie i wody),
- stan zalesienia, przyrodnicze i materialne zabytki dające możliwość rozwoju agroturystyki,
- warunki do wegetacji roślinności (gleby, klimat, stan upraw),
- możliwości rozwoju rzemiosła, przemysłu i usług w zakresie turystyki i rekreacji,
- czynniki ograniczające rozwój różnej działalności.
W elementach planowania przestrzennego należy uwzględniać aspekt ochrony środowiska.
24