3. ustala zasady przeprowadzania operacji otwartego rynku
4. określa granice zobowiązań przy zaciąganiu przez NBP pożyczek i kredytów w międzynarodowych instytucjach finansowych
5. zatwierdza plan finansowy NBP wew.
6. zatwierdza sprawozdanie finansowe NBP
Kiedyś wszystkie te funkcje leżały w gestii Prezesa - do 1998.
Zarząd NBP
Kieruje działalnością NBP. Przewodniczącym jest Prezes NBP. Składa się z 6-8 członków (w tym 2 wiceprezesów).
Realizuje uchwały Rady. Podejmie wszelkie decyzje w sprawach nie zastrzeżonych dla innych organów. Zajmuje się m.in.:
• realizowaniem polityki pieniężnej (technicznie - b. szczegółowo niz Rada)
• realizacją polityki kursowej (powiązanie polskiej waluty z innymi)
• realizowaniem polityki dewizowej w ramach tej części dotyczącej NBP (czyli realizowanej przez same banki)
• ocenianiem funkcjonowania systemu bankowego (analiza systemu, służąca do podejmowania uchwał przez Radę)
• nadzorowaniem operacji otwartego rynku (wyznaczanie konkretnych reguł)
Realizowanie polityki pieniężnej przez NBP
Jest jednocześnie środkiem oddziaływania NBP na banki komercyjne (funkcja banku banków)
Polityka pieniężna - definicja: Polityka wpływająca na podaż pieniądza w gospodarce (na ilość pieniądza znajdującego się w obiegu).
NBP realizuje politykę pieniężną za pomocą środków Finansowych, przez które oddziałuje na decyzje banków komercyjnych. Rodzaje instrumentów NBP w realizacji polityki pieniężnej:
/. Instrumenty o charakterze administracyjnym ustalane odgórnie przez NBP
* Podstawowym jest stopa rezerwy obowiązkowej
II. Instrumenty rynkowe - ustalane przez rynek finansowy (inwestorów), głównie przez same banki
* Operacje otwartego rynku
III. Instrumenty mieszane zawierają w sobie cechy administracyjnych i rynkowych
* Podstawowe stopy procentowe NBP
Stopa rezerwy obowiązkowej
Rezerwą obowiązkową NBP jest wyrażona w złotych część środków pieniężnych banków, zgromadzonych na rachunkach bankowych w postaci lokat bądź pozyskana ze sprzedaży papierów wartościowych, która musi zostać odprowadzona do NBP, przez bank komercyjny. Są one nie oprocentowane.
Stopa rezerwy obowiązkowej oznacza odsetek środków pieniężnych zgromadzonych przez bank odprowadzanych do NBP. Górna granica stopy rezerwy obowiązkowej wynosi 30% dla wkładów a vista, 20% dla wkładów terminowych. Obecnie faktyczna stopa rezerwy obowiązkowej wynosi 5% (ustala ją Rada).
• NBP obniża stopę rezerwy obowiązkowej - więcej środków pieniężnych pozostaje w bankach komercyjnych, w związku z tym banki mogą udzielić więcej kredytów, co w konsekwencji powoduje wzrost podaży pieniądza w gospodarce. Jest to przejaw okspansywnoj polityki pieniężno) (polega na wzroście podaży pieniądza w gospodarce).
• NBP podwyższa stopę rezerwy obowiązkowej - w bankach komercyjnych pozostaje mniej środków pieniężnych. Jest udzielanych mniej kredytów, a to w konsekwencji prowadzi do spadku podaży pieniądza w gospodarce. Jest to przejaw restrykcyjnej polityki pieniężnej, która polega na zmniejszeniu podaży pieniądza w gospodarce.
Operacje otwartego rynku
Polegają na sprzedaży i zakupie przez NBP bonów pieniężnych NBP oraz bonów skarbowych i obligacji skarbowych. Podstawowe znaczenie ma zakup i sprzedaż bonów pieniężnych NBP.
3 rodzaje operacji otwartego rynku:
1. podstawowe- polegają na emisji raz w tygodniu bonów pieniężnych NBP z 28-dniowym terminem zapadalności
2. dostrajające- emisja bonów pieniężnych NBP o terminie zapadalności od 1 do 7 dni. Zakup od banków w trybie przetargowym skarbowych papierów wartościowych (bonów skarbowych oraz obligacji skarbowych) na okres od 1 do 7 dni. Oznacza przedterminowy wykup bonów pieniężnych NBP
3. strukturalne- bezwarunkowa sprzedaż przez NBP obligacji skarbowych (nie ma tuitaj przedterminowego wykupu). Odnosi się do obligacji konwersyjnych (te. które zostały przekazane przez Skarb Państwa NBP)
Bony pieniężne NBP
Bon jest papierem wartościowym na okaziciela. Istnieją 3 wartości nominalne bonu pieniężnego:
• 100 min zł.
• 1 mld zł.
• 10 mld zł.
Są one sprzedawane przez NBP na przetargach cotygodniowych. Bon jest sprzedawany z dyskontem. Wykup bonu jest znany i po okresie jego życia wypłaca się wartość nominalną. Kupuje się je poniżej wartości. Różnica jest zyskiem, czyli dyskontem. Nie występują odsetki.