111782

Akumulacja pierwotna - to proces histoiyczny - polegający na oddzieleniu drobnych wytwórców (rzemieślników i cliłopów) od ich narzędzi (    ) i przejęciu ich przez nową

klasę kapitalistów (przedsiębiorców).

Akumulacja pierwotna najbardziej widoczna w Anglii, gdzie drogą rugów usuwano chłopów z ziemi zamieniając je na pastwiska dla owiec. Chłopi masowo szli do miasta tworząc siłę najemną. Przymusowo tworzono akumulację pierwotną.

XVI i XVII wiek to okres powstawania kapitalistycznej produkcji poza ramami właściwego dla średniowiecza procesu cechowego. Jest to okres ingerencji państwa w stosunki gospodarcze. Przy pomocy państwa dokonywał się proces akumulacji pierwotnej (powstawał kapitalizm na drodze wyzysku robotników krajowych jak i wyzysku kolonialnego). Merkantylizm jest pierwszą próbą teoretycznej interpretacji kapitalistycznych stosunków produkcji. Próbą gdyż skupiano uwagę nie na produkcji lecz na handlu i obiegu pieniężnym. Merkantyliści utożsamiali bogactwo z pieniądzem (szczególnie kruszcowym, złoto i srebro), które po odkryciu Ameryki napływało do Europy. Według nich prawdziwym źródłem bogactwa nie była produkcja lecz pieniądz. Dlatego domagali się od państwa aktywnej polityki zabraniającej wywozu pieniędzy z kraju.

Merkantylizm rozwijał się w II etapach.

I    etap - Merkantylizm wczesny zwany „Bulionizmem” - głoszono zasadę dodatniego bilansu pieniężnego domagano się ograniczania importu drogą administracyjnych środków wprowadzanych przez państwo.

II    etap - Merkantylizm rozwinięty (właściwy) zwany „Manufakturowym” - głoszono zasadę dodatniego bilansu handlowego, a zatem nie ograniczano importu, ale starano się aby export był wyższy od importu. Okres ten to silny rozwój manufaktur początkowo mających charakter rozproszony, a później scentralizowany ze stosowaniem podziału pracy.

Merkantylizm jest ideologią burżuazji handlowej - dążącej do nagromadzenia kapitału (majątków).

Geneza Merkantyli/mu - do rozwoju merkantylizmu przyczynił się niespotykany do tych lat postęp techniczny i odkrycia geograficzne. Wynaleziono kompas, proch, maszynę parową, czółenko latające.

Najwcześniej merkantylizm narodził się we Włoszech przed odkryciem Ameryki ze względu na położenie geograficzne i żyłkę handlową Włochów. Po upadku Cesarstwa Wschodnio -Rzymskiego popularne stały się idee Merkantylistów w portugalii i Hiszpanii, które dzięki temu stały się potęgami podróżniczymi. Liczne odkrycia geograficzne XV i XVI wieku Vasco da Gamma, Krzysztof Kolumb. W pierwszej połowie XVI wieku Hiszpania stała się potęgą morską, posiadającą liczne kolonie w Ameryce Południowej, a także w Europie (Sycylia, Niderlandy). Pod koniec XVI wieku w Hiszpania traci swoje znaczenie polityczne i gospodarcze (1492 odkrycie Ameryki). W 1588 w bitwie morskiej została rozgromiona flota