2. administrację samorządową, obejmującą samorząd terytorialny
(samorząd gminy, powiatu, wojewódzki) oraz samorząd specjalny (zawodowy, gospodarczy, rolniczy);
3. ponadto funkcje administracji publicznej realizują też zakłady publiczne, organizacje pozarządowe, stowarzyszenia, fundacje
Zasady powiązań podmiotów administracji publicznej
1. Zasada decentralizacji i dekoncentracji - należy odróżnić decentralizację od dekoncentracji. W przypadku decentralizacji brak jest zależności osobowej i służbowej, a w jej miejsce przyjmuje się domniemanie samodzielności i niezależności podmiotów. W dekoncentracji uprawnienia do wydawania rozstrzygnięć są przekazywane organom podporządkowanym. Natomiast w decentralizacji uprawnienia do wydawania rozstrzygnięć są przekazywane organom niezależnym. Innymi słowy dekoncentracja przekazuje zadania, a decentralizacja zadania i władzę administracyjną
2. Zasada centralizacji i decentralizacji - są one wobec siebie przeciwstawne Centralizacja jest połączona z hierarchicznym podporządkowaniem. Oznacza ona, że w określonej sferze właściwości (kompetencji) rzeczowej system organów administracji jest zorganizowany w ten sposób, Ze podejmowanie decyzji należy wyłącznie do organów wyższych (przykład organu zcentralizowanego - administracja obrony narodowej, polityki zagranicznej kierowana centralnie przez ministrów).
3. Zasada hierarchicznego podporządkowania - może ona występować jako forma organizacyjna w administracji publicznej w stosunkach między poszczególnymi organami (np. w wojsku) jak i w wewnętrznej strukturze organów (np. w ministerstwie
- w relacjach między ministrem a dyrektorami departamentów, czy urzędzie wojewódzkim między wojewodą a dyrektorami wydziałów).
Z systemem administracji zdecentralizowanej wiąże się instytucja nadzoru. Nadzór oznacza możność podjęcia prawem przewidzianych środków wiążących nadzorowanego lub możność bezpośredniego wzruszenia (np. stwierdzenia nieważności jego aktów).
Pojęcie organu administracji publicznej
Organ administracji publicznej utożsamiany jest z człowiekiem (zwanym w literaturze pełniącym, piastującym funkcję organu administracyjnego) lub z grupą ludzi (w przypadku organu kolegialnego). Ujęcie takie jest trafne, ponieważ organ istnieje od czasu jego powołania, natomiast od momentu utworzenia do momentu powołania można mówić jedynie o urzędzie organu w znaczeniu zbioru kompetencji z nim związanych. Dokonując klasyfikacji organów administracji publicznej można wyróżnić;
- organy naczelne
- organy centralne
- organy terenowe
- organy decydujące i pomocnicze
- orany jednoosobowe (monokratyczne)
- organy kolegialne
Organ administracji publicznej (!):
1. stanowi wyodrębnioną organizacyjnie część aparatu administracji publicznej tworzoną na podstawie prawa i w sposób przez prawo przewidziany;