116641

1.    Metody bezpośrednie charakteryzuje duża dokładność pomiaru, ale stosowane mogą być przy niewielkich wartościach przepływu. Spośród tych metod do najczęściej stosowanych w praktyce hydromelrycznej zaliczyć należy metody objętościowe (wolumetryczne), hydrauliczne, rozcieńczenia wskaźnika oraz elektryczne.

2.    Metody objętościowe mierzy się w nich objętość wody, jaka gromadzi się w zbiorniku w określonym czasie: Q=V/t. Za pomocą, metod objętościowych nie można określać przepływów chwilowych.

Najczęściej pomiary objętościowe stosowane są do pomiarów wypływów ze źródeł, rurociągów, sieci drenarskiej, -wszędzie tam, gdzie istnieje możliwość łatwego podstawienia zbiornika pod strumień wypływającej wody. Mogą być stosowane również do pomiaru przepływu w małych ciekach górskich i nizinnych.

Zbiorniki, do których chwyta się wodę podczas pomiarów objętościowych, mają najczęściej podziałkę wyskaJowaną w jednostkach objętości. Dzięki temu nie jest konieczne całkowite napełnianie zbiornika i można pomiar zakończyć w dowolnym czasie.

3.    Metody hydrauliczne Metody pomiarów przepływu zaliczane do tej grupy odnoszą się do dwóch różnych schematów hydraulicznych - schematu wypływu przez otwór w ścianie zbiornika oraz schematu zwężenia przekroju poprzecznego strumienia płynącej wody.

Metody oparte na schemacie wypływu przez otwór w ścianie zbiornika Podstawowym schematem hydraulicznym w tej grupie metod pomiarów przepływu jest schemat wypływu przez otwór w ścianie zbiornika

Przelewy pomiarowe są urządzeniami przegradzającymi dek. Wskutek ich oddziaływania następuje spiętrzenie wody powyżej przelewu, a zwierciadło wody w deku układa się według krzywej cofkowej. Do pomiarów przepływu wykorzystuje się urządzenia przelewowe istniejących budo\Mi wodnych bądź buduje się specjalne przelewy pomiarowe.

Prawidłowy przelew stosowany do pomiarów przepływu spełnia następujące warunki:

-    powinien mieć .ściankę o ostrej krawędzi;

-    powinien być niezatopiony, tzn. jego krawędź powinna znajdować się powyżej poziomu wody dolnej;

-    dopływ do niego jest spokojny, tzn. prędkość dopływowa powinna być bliska zeru (v_a - 0) - w praktyce przyjmuje się ten warunek za spełniony, gdy v₀< I m/s;

-    przepływ strumienia wodnego nad krawędzią przelewu odbywa się zupełnie swobodnie; nie może występować tu zjawisko przylegania stmmienia poniżej krawędzi do ścianki przelewowej, stosuje się węc napowietrzanie przestrzeni pomiędzy spadającym strumieniem wody a ścianka piętrząca

Przelewy przenośne używane są do pomiarów ekspedycyjnych wykonywanych na małych ciekach i w większej liczbie przekrojów. Przelewy takie wykonane z blachy umieszcza się w przekroju pomiarowym, zwracając uwagę, aby piętrzenie nie było zbyt duże oraz aby przelew nie pracował jako zatopiony. Bardzo ważne jest uszczelnienie przelewu, tak aby woda nie przepływała pod nim i wzdłuż jego boków. Wykorzystuje się do tego celu występujące na miejscu materiały - jak glinę, ii, darń itp. Po umieszczeniu przelewu w przekroju hydrometrycznym należy czekać z wykonaniem odczytu do momentu ustabilizowania się przepływu, tzn. do czasu, gdy poziom wody powyżej przelewał przestanie się podnosić.

Przelewy, tak jak każde urządzenie pomiarowe, maja również kilka wad. Stosowane mogą być przy dość dużym spadku zwierciadła wody, ponieważ w przeciwnym razie nie może być spełniony warunek niezatopienia przelewu. Na rzekach prowadzących duże ilości rumowiska zbiorniki tworzące się powyżej przelewu ulegają zamuleniu. Zamulenie to powoduje, że prędkość dopływowa v₀) nadmiernie wzrasta, w wyniku czego wyniki pomiarów są obarczone dużymi błędami. Przeciwdziałać temu można, wyjmując zastawki i przepłukując koryto zbiorniczka powyżej przelewu bądź też usuwając osady ręcznie, przy kierowaniu w tym czasie wody przez kanały obiegowe do dolnego stanowska.

4.    Metody rozcieńczenia wskaźnika w określaniu stężenia lub rozcieńczenia roztworu wodnego, przyjętego wskaźnika w wodzie deku. W tym celu do cieku wprowadza się roztwór wodny wskaźnika o znanym stężeniu k, który wskutek burzliwości ruchu wody w cieku ulega wymieszaniu w całej masie płynącej wody. W przekroju, w którym roztwór wskaźnika jest już