116848

2. Co to jest idealizm obiektywny Platona i jakie są implikacje tej postawy ontologjcznej w feerii państwa.

■ IDEALIZM OBIEKTYWNY - jedyny byt prawdziwy to niezmienna, duchowa rzeczywistość, świat materialny jest cieniem, marnym odbiciem lepszego, duchowego świata; idealizm, bo to rzeczywistość duchowa, obiektywny, bo istnieje poza człowiekiem i niezależnie od jego świadomości Ontologiczny charakter idei oznacza, że jest on a prototypem, modelem, prawzorem. Do świata idealnego należy dusza składająca się z trzech części; duszy rozumnej mającej siedlisko w głowie, popędliwej (w piersiach) i pożądliwej (w brzuchu). Najważniejsza jest dusza rozumna, której zadaniem jest panowanie nad pozostałymi dwiema. Dusza rozumna przez poznanie zbliża się do świata idei, wyzwala od więzów ciała i zła tkwiącego w jego namięmościach, przez co upodabnia się do idei najwyższej. Człowiek powinien więc wg Platona odrzucić, co nietrwałe i skupiać się na myśleniu i filozofii Stąd też człowiek doskonały to filozof, do którego należy panowanie nad światem i rządy na ziemi. Platon przenosi teorię trójpodziału duszy na teorię państwa. Ponieważ pojedynczy człowiek nie jest w stanie zaspokoić wszystkich swoich potrzeb, jeśli chodzi o żywność, mieszkanie, odzież itd., więc powstaje państwo podzielone na trzy stany. Społeczeństwo musi być zharmonizowaną całością trzech klas ludzi. Duszy rozumnej odpowiada klasa najwyższa filozofów, ludzi moralnych, których celem jest rządzenie. bo filozofom właściwa jest mądrość. Dusza popędliwa to klasa wojowników, mających państwo bronić, bo właściwe jest im męstwo. Dusza pożądliwa - klasa pracowników i żywicieli społeczeństwa. Trzeci stan cechować powinna cnota uległości i rozsądek, który oznacza umiarkowanie. Ogólnopaństwową cnotą jest zaś sprawiedliwość, którą osiąga się. gdy trzy stany wcielają w życie wyznaczone im cnoty. Ponieważ Platon apeluje o wyzbycie się dóbr doczesnych i dążenie do poznania prawdy, swoje poglądy przenosi też na teorię państwa. Jedynie trzecia klasa ma prawo do życia prywatnego. Filozofowie i wojownicy ograniczają się do publicznego, są pozbawieni własności prywatnej, majątku i rodziny.

Wizja państwa Platona była wizją idealistyczną. Państwo traktował jako całość, doskonale funkcjonujący orgatuzm. Nie tworzą go pojedynczy obywatele, ale istnieje ono niezależnie od jednostek. Nie musi się więc o nie troszczyć, lecz to one powinny mu się podporządkować i zabiegać o jego dobro. Państwo jest organizmem zhierarchizowanym, w którym poszczególne cząstki istnieją dla całości. Należy poddać ludzi kontroli, ujednolicić ich, podporządkować władcy.

Twierdzeniem, że moralność stanowi idealną podstawę państwa Platon przerzuca pomost między swoją filozoficzną naukę o świecie idei oraz naukę o państwie.

Moralność prawdziwa jest jednak dostępna tylko nielicznym. Trzeci stan, lud zdolny jest tylko do negatywnej moralności, czyli uległości i rozsądku.