Gęstość właściwa i objętościowa.
Gęstość (masa właściwa) - jest to stosunek masy pewnej ilości substancji do zajmowanej przez nią objętości.
W przypadku substancji jednorodnych porcja ta może być wybrana dowolnie; jeśli jej objętość wynosi V a masa w, to gęstość substancji wynosi: m
P =
i nie zależy od wyboru próbki.
W przypadku substancji niejednorodnych, gęstość nie jest stała w przestrzeni i określana jest dla każdego punktu z osobna; definiuje się ją jak wyżej, przy założeniu, że wybrana porcja substancji, obejmująca dany punkt, jest jak najmniejsza. Wybierając próbkę w otoczeniu danego punktu otrzymujemy gęstość w tym punkcie jako granicę stosunku masy próbki dm do jej objętości dv przy rozmiarach próbki dążących do zera:
dV
Jednostką gęstości w układzie SI jest kilogram na metr sześcieimy - kg/m3. Iiuie jednostki to m.in. kilogram na litr - kg/1, oraz gram na centymetr sześcienny - g/cm3 (w układzie CGS). Gęstość objętościowa - masa jednostki objętości materiału wraz z zawartymi w niej porami (w stanie naturalnym), określa się wzorem
, kg/m3
gdzie: m - masa suchej próbki materiału, kg
V„ - objętość próbki materiału wraz z porami (w stanie naturalnym), m3 Wartość gęstości objętościowej zależy od struktury materiału. W przypadku większości materiałów jest mniejsza od gęstości (tabl. 1 ) Szkło, stal i bitumy mają te wartości równe. Gęstość objętościowa materiałów budowlanych zawiera się w granicach od 20 kg/m3 dla niektórych materiałów izolacyjnych do 7850 kg/m3 dla stali.