Obróbka cieplna stopów tytanu opiera się przede wszystkim na wykorzystaniu efektów przemiany fazowej a.....0.
W zależności od składu chemicznego stopu uzyskuje się stopień umocnienia od 25 do 90%. W stanie wyżarzonym i zahartowanym stopy tytanu charakteryzują się średnimi właściwościami wytrzymałościowymi i dobrą plastycznością, natomiast po hartowaniu i starzeniu uzyskują dużą wytrzymałość Zwiększenie wytrzymałości otrzymuje się dzięki tworzeniu się faz metastabilnych podczas szybkiego diłodzema z wysokiej temperatury (hartowaiue) i rozpadowi tych faz w procesach starzeiua lub odpuszczania, z wydzielaniem się nowej fazy o dużej dyspersji Terminem odpuszczanie, w stopach tytanu, określa się rozpad faz martenzytycznych, natomiast rozpad faz metastabilnych nazywa się starzeniem.
Ze względu na technologię obróbki ciepbiej stopów tytanu wyróżnia się:
-wyżarzanie pierwszego rodzaju - charakteryzujące się brakiem wyzyskania przemian fazowych, mające na celu przywrócenie do stanu równowagi stniktur otrzymanych w procesach odlewania, przeróbki plastycznej i spawania (wyżarzanie ujednorodniające i wyżarzanie rekrystalizujące).
-wyżarzame zupełne i niezupełne - podczas którego zachodzi przemiana fazowa.
-przechładzanie • przesycanie i hartowanie z przemianą martenzytyczną,
-starzenie i odpuszczanie.
S_t_opX-Qj_k)_u
Właściwości i zastosowanie
Nikiel należy do najważruejszych metali technicznych. Krystalizuje w układzie regularnym o sieci płasko centrowanej (Al), stabilnej do temperatury topnienia nik hi i zapewniającej dużą żaroodporność oraz żarowy trzy małość. Temperatura topnienia niklu wynosi 1453°C Otrzymuje się go metodą pir om et ahirgiczną hrb metodą karbonylkową i odlewa do form piaskowych, ceramicznych oraz kokili. Nikiel jest podatny na obróbkę plastyczną na zimno i gorąco, spawalny i zgrzewalny. odporny na korozję atmosferyczną oraz na działanie wody morskiej, wód minerahiych i kwasów organicznych. Jest natomiast nieodporny na działanie kwasu fosforowego i azotowego oraz siarki i jej związków. Nikiel w temperaturze pokojowej jest ferromagnetykiem. Wzrost rezystywności w miarę podwyższania temperatury oraz stałość współczynnika cieplnego rezystywności w dużym zakresie temperatury przyczynia się do tego. że nikiel może być stosowany jako materiał oporowy. Ważną właściwością niklu jest także zdolność przepuszczania gazowego wodoru przez cienkie blachy.
Nikiel ma dobre właściwości mechaniczne zarówno w temperaturze pokojowej, jak i w podwyższonej. Właściwości mechaniczne tego metalu zależą w dużym stopniu od zawartości domieszek i zanieczyszczeń Nikiel dzięki dobrej odporności na korozję znalazł zastosowanie w przemyśle chemicznym. Jest także stosowany w przemyśle elektroteclmicznym. do platerowania blach oraz galwanicznego pokrywania stali, stopów miedzi i aluminium w celu popraw)' ich odporności na korozję. Przeważająca jednak część niklu jest zużywana do produkcji jego stopów oraz jako składnik stopowy stall
Wśród stopów metali nieżelaznych stopy niklu należą do jednych z nąj ważniejszych Jest to spowodowane bardzo cennymi i różnorodnymi właściwościami do których przede wszystkim należą:
-dobra żaroodporność i żarowytrzy małość.
-duża przenikalność magnetyczna i rezystywność,
-dobre właściwości wytrzy małość i owe i plastyczne.
Stopy niklu można podzielić na cztery podstawowe grupy wedhig zastosowania:
-stopy konstrukcyjne.
-stopy oporowe,
-stopy o specjalnych właściwościach fizyczny cli,
-stopy żaroodporne i żarowy trzy małe.
Stopy konstrukcyjne
Najbardziej znanymi i najczęściej stosowanymi w przemyśle stopami konstrukcyjnymi sątzw monełe. czyli stopy niklu, z miedzią. Stopy te przy zawartości 60- 80% niklu i 20-40% miedzi mają dobre właściwości mechaniczne i dobrą odporność na korozję. Dodatki stopowe jak żelazo i mangan nie tworząc odrębnych faz. polepszają właściwości mechaniczne tych stopów. Właściwości fizyczne i twardość moneli uzależniona jest od zawartości niklu. Stosuje się wyżarzanie moneli ujednorodniające. rekrystalizujące i odprężające. Stopy te dają się łatwo obrabiać plastycznie, spawać i lutować.Zaletą moneli jest stabilność właściwości mechanicznych do temp. 400 C. Dobra odporność na korozję w połączeniu z dostatecznymi właściwościami mechanicznymi sprawia, że monele znajdują szerokie zastosowanie w budowie aparatury chemicznej i budowie okrętów.
Do stopów konstrukcyjnych zalicza się tekże tzw. nikiel stopowy Jest to stop niklu z niewielkimi dodatkami głównie krzemu lub manganu (nikiel krzemowy lub nikiel manganów)'). Zarówno nikiel krzemów)' jak i nikiel manganowy charakteryzują się dobrymi właściwościami mechanicznymi. Stosuje się je w przemyśle maszynowym, elektroteclmicznym oraz chemicznym.
Stopy oporowe
Stopy aluiuel są roztworami stałymi ponieważ zarówno aluminium, mangan, jak i krzem rozpuszczają się całkowicie w niklu. Stopy te odznaczająsię dobrymi właściwościami mechanicznymi, dużą siłą termoelektryczną, a także znaczną żaroodpornością. Ahimel jest stosowany na ujemne elektrod)' w termo-elementach cliromel-ahimel, używanych do pomiaru temperatury w zakresie 300-10QO°G
Chrome! jest stopem dwuskładnikowym niklu i cliromu. które tworzą roztwór stary graniczny diromu w niklu. Za sprawą cliromu, który zwiększa rezystywność, żaroodporność i żarowytrzymalość niklu, stopy te są stosowane głównie na