125469

5. Filozofia Arystotelesa.

I. Podział nauki:

a)    teoretyczne: • metafizyka - zajmuje się rzeczywistością rueobserwow/alną, ponadzmysłow/ą i najogólniejszymi własnościami wszystkich rzeczy, • fizyka.

b)    {praktyczne: • etyka • polityka • ekonomia • medycyna.

c)    wiedza wytwórcza

* Logika nie byia uznana przez Arystotelesa za naukę. Logika Arystotelesa to przede wszystkim logika dedukcji: wśród pozsłanek musi występować zdanie ogólne.

II. Empiryzm genetyczny

Arystoteles stał na stanowisku empiryzmu genetycznego twierdząc, że człowiek rodzi się posbawionyj akie jko lwie k wiedzy i dopiera nabywa jej w miarę zmysłowego kontaktu ze światem. Niemniej, poznanie zmysłowe nie jest ani jedynym ani najważniejszym sposobem poznawania, poruev/aż nie daje nam wiedzy ogólnej Postrzeganie zmysłowe stanowa zaledwie w/stępnyretap zdobywania wiedzy dostarczając informacji opracowywanych następnie przez rozum.

Takie stano was ko w kwestii źródeł wiedzy określa się jako umiarkowany racjonalizm metodologiczny Rozum uogólnia na drodze indukcyjnej, dane empiryczne. Polega na abstrahowaniu od tego, co szczegółowe oraz przypadkowe i doprowadzeniu do pojęć zawierających to, co w rzeczach jest ogólne, tj. istotne. Przedmiotem pojęć ogólnych jest to, co wspólne dla całego gatunku, tj. co stanowi o istocie danej rzeczy (umiarkowany nominał izm pojęciowy. Tylko intelekt może wydobyć z doświadczenia istotę rzeczy; a wiedza tama charakter koniecznie prawdziwy

Uważał, że natura bytu jest jednostkowa, a natura wiechy jest ogólna, to znaczy że realnie istnieją tylko konkretne jednostkowe rzeczy a wiedza teoretyczna dotyczy tego, co w nich jest wspólne. Pojęcia tworzą hierarchię. Wiedza obejmuje min definiowanie tj. przyporządkowanie danego pojęcia do w/yzszego rodzaju, z zaznaczeniem właściwej różnicy (np. człowiek to zwierzę myślące). Zespoły pojęć składają się na sądy One również stanowoą hierarchię, a dowód polega na sprowadzeniu danego sądu do wyższego, tj. do jego racji. Dowód, to wnioskowanie z prawdziwych sądów, a najprostszą jego postacią jest sylogizm tzn. wnioskowanie z dwa sądów mających wspólne pojęcie. (Np. sąd I: Każdy człowiek jest śmiertelny, sąd II: Sokrates jest człowiekiem; w/niosek: Sokrates jest śmiertelny).

W skrócie:

1.    Zmysłybazą poznania.

2.    Rozum źródłem pojęć.

3.    Intelekt czynny władzą abstrahowania - odpowiada przyczynie sprawczej, bo na wzór świata tworzy wszystko. Odłączony od materii jest wieczny i nieśmiertelny Przychodzi z zewnątrz, ale pozostaje w duszy Intelekt czynny istnieje poza granicami poznania zmysłowego. Nie jest Bogiem, ale odzwierciedla cechy boskie - nie podlega cechom ciała.

4.    Proces intelektualnego pojęciowego poznania.