124350

http://xpicto.rcpublika.pl/slavonia/zagadnicnia/akccnt.himl

Akcent na sylabie przedostatniej występuje:

1.    w wyrazach dwusylabowych, np.: nuuie, soda,

2.    w imiesłowach, np.: uocejiiu, immejKU,

3.    niektóre przysłówki dla odróżnienia od rzeczowników, np.: Aemoeo 'tego lata' - Mtnoeo 'to lato'; iUMaea 'tej zimy' - juMaea 'ta zima'

4.    niektóre przysłówki: odeaj 'ledwo', maMOM 'właśnie'

5.    oraz niektóre wyrazy obce.

Akcent swobodny. Z wyjątkiem języka serbsko-chorwackiego, akcent może padać na dowolną sylabę wyrazu. Języki rosyjski, ukraiński i białoruski wykazują szereg zbieżności akcentowych, tak że niektórzy twierdzą, że użytkownicy tych języków nie muszą uczyć się akcentuacji pozostałych dwóch języków.

W języku bułgarskim akcent pada najczęściej na sylabę drugą, potem pierwszą, następnie trzecią; nie ma jednak ograniczeń występowania akcentu.

W języku słoweńskim akcent jest silnie związany z iloczasem samogłosek. W każdym wyrazie może wystąpić jedynie jedna długa samogłoska i jest ona akcentowana, gdy w wyrazie nie ma samogłoski długiej akcent pada na sylabę ostatnią. Wyjątki od tej reguły zbiera się w listy.

W języku serbsko-chorwackim akcent nie może padać na sylabę końcową. Wyrazy obce mogą mieć także dopuszczalny akcent na końcu wyrazu.

Akcent foniczny występuje w językach:

• serbsko-chorwackim: 4 typy (nieoznacza się akcentu w piśmie):

1.    krótki opadający (oznaczany znakiem \\ nad literą) wymawia się krótko, podobny do polskiego akcentu, np. si"la, ko"ia, lo"ś;

2.    długi opadający (oznaczanu łuczkiem z rogami skierowanymi ku dołowi nad literą), wymawiany długo, początkowo wysoki, potem opada; tak jakby głoska była podwójna z polskim akcentem na pierwszej z nich, np.: ko(st wymawia się jak [koost], lo(v, sve(t, tri(, su"d, tr(g;

3.    krótki rosnący (oznaczany znakiem \ nad literą), wymawiany krótko z rosnącą wysokością tonu, praktycznie głoskę akcentowaną wymawia się jakby nie była akcentowanano, np. ućiłelj, udati, rakija

4.    długi rosnący (oznaczany znakiem / nad literą), wymawiany długo z rosnącą wysokością; tak jakby głoska była podwójna z polskim akcentem na drugiej z nich, np.: dusa wymawia się jak [duuśa], miran, naslou.