SYSTEM ROZBICIA WIELOPARTYJNEGO - ISTOTA I RODZAJE. PRZYKŁ ADY.
System wielopartyjny to taki. w którym trzy lub więcej partii ma szanse na zdobycie władzy System ten jest wyrazem znacznego rozbicia społeczeństwa (pohryc znego).System wielopartyjny może zapowiedac niestabilność i zmiany w obszarze wykonywanej polityki. Na gruncie literatury polskiej M. Sobolewski wyróżnia w ramach sytemów wielopattyjnych podział na:
1) System partu dominującej- to system wielopartyjny. w którym pozycje dominującą zajmuje jedna partia W kolejnych wyborach odnosi zwycięstwo, posiada absolutną przewagęw parlamencie i jest zdobią do utworzenia rządu jednopartyjnego np. Indie do lat 60. czy Meksyk. Występuje kumulacja stanowisk partyjnych i państwowych W tym systemie partia rządząca nie wypełnia żadnych funkcji publicznych, co w szczegóbiości odróżnia ten system od systemu jednopartyjnego.
2) System kooperacyjny partii- wszystkie partie tego systemu lub co najmniej liczące siępartie podejmują współpracę Najczęściej przystępują do wyborów osobno, konkurują podczas wyborów aby po nich podjąć współprace. Przyczyny tego systemu to np. zagrożenie bytu narodowego Wielka Brytania w czasie wojny drugiej, równowaga sił między głównymi ugrupowaniami, uniemożliwiająca zdobycie przewagi przez któreśz nich np. Austria w latach 1945-66 i od 1962. czy RFN i okres tzw. Wielkiej koalicjif 1966-1969) z udziałem CDU/CSU i SPD. Specyficzny przykład kooperacji partii to Szwajcaria gdzie wszystkie partie współpracują ze sobą Wynik ustrojowy takiego działania to zaiuk odpowiedziakiości rządu przed parlamentem i ograniczenie roli parlamentu.
3) Sytsem dwublokowy(wielopartyjny ustabilizowany)- jest odmianą systemu wielopartyjnego. w którym występująbloki parti politycznych. Walka o włądzę toczy sięmiędzy dwoma blokami. Po wyborach rządzi jeden z bloków, majacy absolumąprzewage w parlamencie. Następstwi tego systemu to stabibiość rządów, przy równoczesnym zanikaniu mechanizmów kontroli parlamenni nad rządem. Współpraca w ramach bloków odbywa się na podstawie zawieranych porozumień np. Francja od 1962r.
4) System rozbicia wielopartyjnego- brak tu partii większościowej mającej przewagę nad innymi. Konieczność tworzenia koalicji, aby sprawować władzę