Przystąpienie do Konwencji oznacza, że państwo zobowiązuje się przestrzegania i gwarantowania następujących praw człowieka i podstawowych wolności:
prawo do życia, wolności od tortur innego nieludzkiego traktowania lub karania, wolności od niewolnictwa i poddaństwa oraz przymusowej pracy lub obowiązkowej, prawa do wolności i bezpieczeństwa osobistego, prawa do rzetelnego, publicznego procesu sądowego, w rozsądnym terminie, w sprawach karnych i cywilnych; wolności od karania bez podstawy prawnej; prawa do poszanowania życia prywatnego, rodzinnego, mieszkania i korespondencji; wolności myśli, sumienia i wyznania; swobody wypowiedzi, łącznie z wolnością prasy, swobody spokojnego zgromadzania się i stowarzyszania, łącziue z prawem tworzenia i przystępowania do związków zawodowych; prawa do małżeństwa i założenia rodziny,; prawa do skutecznych środków odwoławczych; wolności od dyskryminacji.
Później dodano w protokołach: w 1952 (protokół nr 1) ochronę własności prywatnej, prawo do nauki i prawo do wolnych wyborów, w 1963 (protokół nr 4) zakaz pozbawiania wolności za długi, prawo do swobodnego poruszania się, zakaz wydalania obywateli, zakaz zbiorowego wydalania cudzoziemców, w 1983 (protokół nr 6) zakaz kary śmierci w czasie pokoju, w 1984 (protokół nr 7) gwarancje proceduralne dotyczące wydalania cudzoziemców, prawo do odwołania w sprawach karnych, odszkodowanie za niesłuszne skazanie, zakaz ponownego sądzenia lub karania, równość małżonków, w 2000 (protokół nr 12) ogólny zakaz dyskryminacji, w 2002 (protokół nr 13) całkowity zakaz kary śmierci (także w czasie wojny).
Zasięg obowiązywania: wszystkie państwa, które są członkami Rady Europy muszą respektować postanowienia Konwencji. Akceptacja Konwencji jest również warunkiem do przystąpienia do Rady Europy. Konwencja powołuje Europejski Tiybunał Praw Człowieka, do którego skaigi mogą wnosić osoby fizyczne, grupy osób, organizacje pozarządowe oraz państwa. Pod jej jurysdykcją pozostają wszyscy pozostający pod jurysdykcją państw sygnatariuszy Konwencji (obywatele tych państw, a także obywatele innych państw)