- typ „wewnątrzsterowny" - kraje rozwijające się, renesans. Tradycja nadal ważna, ale ważny też wpływ rodziców i nauczycieli, którzy zaczepiają reguły i cele
- jednostki są im wierne przez całe życie. W tym typie charakteru jest przejściowy wzrost ludności. Następuje rozpad wspólnot pierwotnych, choć mimo to rodzina nadal jest dość ważna. Nieprzestrzeganie zasad wywołuje „poczucie winy"
- typ „zewnątrzsterowny" - ludzie współcześnie w krajach rozwiniętych, głownie w obszarach wielkomiejskich. Faza - „wstępnego spadku ludności”. Następuje przejście z epoki produkcji do epoki konsumpcji. Społeczeństwo sterowane z zewnątrz - przez kontakt z innym lub przez media. Człowiek mimo swej mądrości, nowoczesności itd. czuje się wyobcowany, nieszczęśliwy. Zawierane kontakty są powierzchowne i płytkie - nie jest zżyty z resztą. Więzy rodzinne uległy zatraceniu. Nieprzestrzeganie norm wywołuje poczucie niepokoju. Społeczeństwo jest zatomizowane - prowadzi to do anomii społecznej.
Między typami trwa ciągła walka, jednak są to tylko schematy. Każdy jest inny i inaczej przystosowuje się do zbiorowości w której przebywa.
3. Tożsamość indywidualna (osobowa) - „świadomość własnej spójności w czasie
i przestrzeni, w różnych okresach życia, w sytuacjach społecznych i pełnionych rolach, a także świadomość własnej odrębności, indywidualności, niepowtarzalności"
Wzięło się z freudowskiej psychoanalizy oraz interakcjonizmu symbolicznego.
Nurty inspirowane interakcjonizmem symbolicznym zwracają uwagę na proces krystalizowania się tożsamości w toku interakcji społecznych. Z perspektywy tej orientacji tożsamość jednostki nie jest czymś trwałym, nie jest jakimś bytem niezależnym od sytuacji. „Jest ona raczej procesem, ciągle kreowanym i odtwarzanym w każdej sytuacji społecznej, w którą człowiek wkracza, spajanym przez wątłą nić pamięci". Ta nić ma kluczowe znaczenie dla własnej tożsamości. Socjolodzy interesują się nie tylko poczuciem tożsamości jednostki, ale także tym, jak tożsamość danej jednostki jest postrzegana z zewnątrz i jak jest określana przez innych ludzi. Interesują się odpowiedzią nie tylko na pytanie „kim jestem?", ale także „kim on/ona jest?". To, jak nas widzą inni i jakiego zachowania od nas oczekują, kształtuje nasz własny obraz samych siebie. Na określenie tego naszego ja, które jest zwierciadlanym odbiciem naszego ja w oczach innych,