50435

Po roku 1926 charakter polityce wewnętrznej nadawał premier Kazimierz Bartel. Był on zwolennikiem polityki umiarkowanej, opartej na zasadach liberalizmu. pragmatyzmu i wzorach zachodniueuropejskiego parlamentaryzmu. Ośrodkiem władzy stały się powoływane ponadparlamentame rządy fachowców. Rząd pracował za pomocą dekretów prezydenckich, co pozwalało mu omijać procedurę stwierdzania ustaw przez parlament, oraz tzw. precedensów, które polegały na naruszaniu konstytucji przez jej dosłowną interpretację, co z kolei umożliwiło walkę z większością sejmową.

Ujednolicono sądownictwo i aparat administracyjny. Wprowadzono wiele istotnych ustaw, m.in. rozszerzano kodeks pracy. Podjęto także i przyspieszono realizację reformy rolnej.

■ STABILIZACJA GOSPODARKI

Polityka gospodarcza zakładała znacznie większą ingerencję rządu w życie ekonomiczne. Szczególną rolę animatora polskiej gospodarki odegrał Eugeniusz Kw iatkow ski - minister przemysłu i handlu. Podstawą poprawy polskiej gospodarki stała się stabilizacja złotego, osiągnięta za pomocą amerykańskiej pożyczki i kredytu rezerwowego. Jednocześnie wyłączne prawo do emisji banknotów uzyskał Bank Polski, a rząd zrzekł się prawa emisji pieniędzy przeznaczonych na pożyczki budżetowe. Wymienialny złoty i jego utrzymujący się wysoki kurs wpływały na stabilność systemu pieniężnego. Mocny pieniądz, nie osłabiał inflacji, sprzyjał inwestycjom, oszczędnościom i wzrostowi płac realnych.

Do Polski zaczęli przybywać inwestorzy, zwłaszcza w popieranych przez państwo dziedzinach strategicznych.

Polska myśl techniczna nie ustępowała zachodniej. Dzięki napływowi kapitałów rozwijała się także polska produkcja. Zakłady Mechaniczne „Ursus” produkowały traktory, samochody ciężarowe, autobusy.

Dobra koniunktura sprzyjała inwestycjom państwowym.

Minister Kwiatkowski znacznie przyspieszył budowę portu i miasta Gdyni, utworzył przedsiębiorstwa państwowe „Żegluga Polska”, rozbudował system komunikacyjny, przede wszystkim transport kolejowy, ale także sied dróg.

Lata 1926- 1929 to najlepsze lata w dziejach gospodarczych Polski międzywojennej.

•    UTWORZENIE BBWR

W 1928 r. przypadały wybory do sejmu i senatu. Piłsudski nie dysponował zorganizowanym zapleczem. Qbóż sanacyjny utworzył w tym czasie Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem (BBWR). Na jego czele stanął przyjaciel Piłsudskiego Walery Sławek.

BBWR była komitetem wyborczym, do którego przystąpiły różne grupy prorządowe, wywodzące się z PPS, partii ludowych, konserwatystów, nacjonalistów i związkowców. Łączyło ich poparcie dla Piłsudskiego.

Program polityczny ograniczał się w zasadzie do idei sanacji oraz nadrzędności państwa nad społeczeństwem i jednostką. Oznaczało to podporządkowanie partii oraz parlamentu władzy wykonawczej i administracji. Był to program wprowadzenia w Polsce ustroju autorytarnego.

BBWR rozwinął agresywną kampanię przeciwko sejmowi. Piłsudczycy dążyli do całkowitej kompromitacji sejmu i partii politycznych.

•    KONSOLIDACJA SIL OPOZYCYJNYCH

4.111.1928 r. odbyły się wybory. Wybory zakończyły się klęską endecji i PSL”Piast”. Obie partie dokonały zmian programowych. Endecja zmieniła nazwę dotychczasowego Zjednoczenia Ludowo-Narodowego na Stronnictwo Narodowe. PSL „Piast" zaczął się radykalizować w kierunku lewicowym.

* RZĄDY PUŁKOWNIKÓW

W IV.1929 r. powołano pierwszy rząd pułkowników, na którego czele stanął Walery Sławek. Pułkownicy, do których należeli Aleksander Prystor. Kazimierz Świtalski. Józef Beck. Stanisław Car. byli zwolennikami ostrego kursu politycznego wobec przeciwników. Rząd tłumił opozycję usuwając z sejmu posłów, którzy go krytykowali, wymuszano decyzje na parlamencie, zaczęto ograniczać swobody i prawa obywatelskie.