50495

STALINIZM Okres rozpoczęty od utrwalania władzy komunistycznej w Polsce jeszcze w czasie drugiej wojny światowej, aż do śmierci Stalina w 1953 roku nazywamy stalinizmem.

Początki stalinizmu w Polsce widać było już podczas akcji „burza” rozpoczętej w noc z 3 na 4 stycznia 1944 roku. Celem tej akcji było taktyczne wspieranie wkraczających Rosjan oraz atakowanie cofających się oddziałów niemieckich. Jednocześnie mieli się ujawniać polscy dowódcy i przedstawiciele rządu emigracyjnego w Polsce obejmując władze na wyzwolonych terenach. Niestety, Stalin nie uznawał rządu emigracyjnego i nie zamierzał tolerować podległych mu sił zbrojnych. Dlatego zaczął aresztować i wywozić działaczy AK już po odzyskaniu Wilna w 1944r. Stalin, aby móc sprawnie rządzić w nowej „niepodległej” Polsce, musiał zaaplikować do najwyższych urzędów swoich ludzi, lub członków partii komunistycznych. Dlatego konieczne było utworzenie organizacji w postaci rządu która będzie miała poparcie społeczeństwa. YV 1944 roku w Warszawie utworzono Krajową Radę Narodową (w skrócie KRN). Utworzyła ją PPR, Gwardia Ludowa oraz siedem innych organizacji. Niektóre z nich miały po jednym członku, i były stworzone tylko dla propagandy. Ten twór polityczny zainicjowany przez Władysława Gomułkę Stalin podporządkował Związkowi Radzieckiemu. 20 lipca 1944 powołano w Moskwie, pod nadzorem Stalina Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego. PKWN miał być zalążkiem polskiego rządu, a moskiewskie radio już następnego dnia ogłosiło manifest PKWN.

W' końcu lipca 1944 roku PKWN przystąpił do tworzenia administracji na ziemiach wyzwalanych przez Armię Czerwoną. Zbudowano urzędy które miały „pilnować” polaków. Utworzono Milicję Obywatelską oraz Urząd Bezpieczeństwa jako podurząd Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, a kilkadziesiąt tysięcy Polaków trafiło do więzień lub zostało rozstrzelanych na miejscu.

31 grudnia 1944 roku PKWN przekształcił się w Rząd Tymczasowy który miał przeprowadzić wyboiy.

W' marcu 1945 w Moskwie odbył się „proces szesnastu”. Oskarżonym zarzucono dywersję przeciwko ZSRR i współpracę z Niemcami.Stalin uznał, że należy rozpocząć rozmowy z odpowiednimi działaczami Rządu Tymczasowego. Stanisław Mikołajczyk - były premier rządu londyńskiego - zaczął rozmowy z Rosjanami. Doprowadziły one do powołania Tymczasowej Rady Jedności Narodowej (TRJN) którą uznały takie państwa jak Francja, USA, Anglia.

Do końca 1946 roku przeprowadzili reformę rolną. Ponadto zracjonalizowano przemysł wbrew manifestowi PKWN. W referendum były pytania czy senat ma być zniesiony, czy granice mają być utrwalone oraz czy ludzie chcą systemu gospodarczego który „jest teraz” (ówcześnie). PPR wezwała do głosowania „3 x TAK”, a i tak wyniki dla komunistów były zatrważające. „3 x TAK” odpowiedziało zaledwie 27% głosujących. Jednakże gdy ogłoszono sfałszowane wyniki okazało się że jednak 68% głosowało „3 x TAK”.

Na początkach roku 1947 zebrał się nowy sejm. Na 444 posłów, aż 394 reprezentowało blok demokratyczny. Drugiego dnia obrad sejm wybrał na prezydenta polski Bolesława Bieruta, który uważał się za wiernego ucznia Stalina. W 1947 roku posłowie ustanowili tzw. Małą konstytucję. Po zwycięstwie wyborczym komuniści wypuścili 26 łys. więźniów. Nadszedł czas walki z legalna opozycją - rozpoczęły się aresztowania członków PSL. Ludzi zastraszano i grożono nawet 10 latami pozbawienia wolności za uprawianie szeptanej propagandy. W październiku 1947 roku przywódca PPR, Gomułka oskarżył PSL o „staczanie się w bagno zdrady narodowej”. Mikołajczyk wraz z kilkoma innymi działaczami PSL przy pomocy amerykanów oraz anglików zbiegł z Polski, gdyż obawiał się wiezienia i/lub kary śmierci.

Bierut, wraz z grupką podległych ZSRR komunistów dążył do pełnego podporządkowania Polski Związkowi Radzieckiemu. W grudniu 1948 roku odbył się zjazd zjednoczenia PPR i PPS. W jego wyniku powstała Polska Zjednoczona Partia Robotnicza (PZPR) na której czele stanął Bolesław Bierut. Powstanie PZPR i objecie władzy w kraju przez zdeklarowanych stalinowców oznaczało początek systemu monopartyjnego w Polsce. Partia i aparat bezpieczeństwa miały pełną kontrolę nad życiem obywateli. Rozpoczął się okres stalinizmu, który trwał do 1956 roku. W 1952 roku sejm uchwalił Konstytucję Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.