Genetyka |
CHOROBY GENETYCZNE |
lY.two Mendla pojęcia - DNA- kwas dezaksyrybonukleinowy - Gm - w rłuomnsomach leżą geny . Reny stanowią fragmenty DNA; zbudowane z 41iterowydi kodonów - Chromosom - GF.N - najmniejsza jednostka siźistancji dziedzicznej-odcinek DNA będący jednostką funkcji (kodowanie białek) • CHROMOSOM- cząsteczka DNA wiąz ze związanymi z mini białkami, pełniące funkcje nośnika funkcji genetycznej - GAMETA- komórka toziotkza odiplardaluej liczbie chtomosomów - Al.I.KI.- alternatywna forma Renu • FENOTYP- całokształt cech osobnika jrowsiającyc h w wyniku oddziaływania Renotypu i czynników środowiska 1 PRAWO MENDLA -< prawo czystości Ramet) każda komótka płciowa (gameta) wytworzona przez organizm niesie tylko 1 allel każdego II łYawo Mendla- ( prawo niezależnego dziedziczenia się cech) allel jednego genu dostaje się do gamety niezależnie (w dowolnej kombinacji) z allelami innego Renu Gntpa krwi; - czynnik siodowiskowy- występowanie baktetii i wmsów chorobotwórczych. - znaczenie adaptacyjne cediy - określa glią>ę kiwi watinkuje większą odporność na niektóre choroby Hejotropia- zjawisko tiwanmkowaiua przez jeden określony gen kilku pozornie nie związanych ze sobą cech. Występuje wówczas Rdv pietwolny ptodukt danego Renu bierze udział w różnydi procesach zachodzącydi w poszczególnych tkankadi organizmu GENY KUMULATYWNE - Geny poi im etyczne, geny wielokrotne- geny o niewielkich efektach indywidiiahiydi. koimolujące wspólnie jakąś cechę ilościową - Efekty poszczególnych Renów mogą się ze sobą sumować1 lub współdziałać - Cecha ilościowa- cedia ciągła. pobgetiKzna. wiclogmowa-cedia wykazująca zmienność1 ciągłą, czyli taką którą można przedstawić liczbowo na pewnej skali np wzrost, ciężar, inteligencja - Cechy te z reguły podlegają modyfikacji fenotypów ej pod wpływem środowiska SPRZĘŻENIE CECH - łączne przekazywanie genów plokabzowanych w tym samym thtomosomie allele tych samych genów ulegają wymianie w procesie ctossing-> ptzy bardzo małydi długościach geny są przenoszone razem z pokolenia na pokolenie Rodzaje umlac ji : 1. Mutacje genowe 2 Aberracje dnom os om owe a) aberracje stiuktioafaie 3. Mutacje genowe. Aberracje liczbowe a) aneploidalnośc' b) poliploidalnośc |
1. 7-ASPÓł. DOWNA tran siak ac ja tmomu 21 wyst 1 600 47XX *21 kib 47X Y*2I objawy -niski wzrost • niedorozwój umysłowy • płaika potylica - zmtksztaktnie oczu • wiele pętlic na cpuszkac h pak ów • małpia bnizda • brak łrbta - zwężenia przewodu pokarmowego • przrptkluia pępkowa • zniekształcenie macicy • obrnzcrie napięcie mięśtuowr - łustopatu mięśniowa " mężc zyżiu są bezpłodni • otępione starcze po 40 r Żyda • szeroka płaska twarz • skośne oczy • krótki nos • małe łukowate podniebienie • duży pobntzdzony język • nieprawidłowości uzębienia - wrodzone wady serca • duże szrreko rozsławione place 2 ZESPÓL EDUARDSA kariotyp 47XX» 18 kii 47XY ♦ 18 wysl od 13000 do 1 5000 objawy • ruski wnosi • niedorozwój umysłowy • wyslająca potylica • irtrofleksja głowy • hiti na 3 lub więcej opuszkach paków - małpia bnizda • krotki mostek - netka podkowiasta • nie prawidłowość pośladków - htpfltonia mięśniowa - wystające koUna • skzzyzowame duzydi palców szerokie rozstawienie gałek ocznych • wysokie hici brwiowe • nisko osadzone i zniekształcone uszy • niedorozwój tudiwy • zachodzenie paków na siebie • przetrwały przewód tętniczy 3. ZESPÓL PAT Al A rxx* 13 lub 47 XY* 13 śmiertelność 90% w 1 roku życia objawy: - ruski wnosi • niedorozwój umysłowy - szczelna w tęczówce • nisko osadzone uszy i zmrksztakonr głuchota • małpia bnizda • otwór międzyprzedsionkowy • otwór nuęd ryk ornat owy • serce po prawej stronie • małomozgowie - szerokie rozstawienie gałek ocznych • rozszczep wag i podniebienia • pokiUctylia - zniekształcenie paznokci • iłie ssanie • zespół zaburzeń oddechowych • cyklopia 4. ZESPÓL TURNERA 1 3000 dziewczynek objawy : • niski wzrost • niska kina w łosów • pleiwistośc szyi - skrócona klatka piersiowa • sUbo wskształcone II rzędowe cediy płciowe - krótkie kości śródęcza • krótkie paznokcie • wady układu krwionośnego, moczowego 1 kosi • Normalny rozwój umysłowy • Fałdy skórne • Wady serca Słabo rozwruęty biust • Brak menstruacji • Deformacja łokci |