RODZAJE HIPOTEKI
Ze względu na sposób powstania
1) UMOWNA
Powstaje na drodze umowy, której stronami są:
- wierzyciel,
- właściciel nieruchomości, która ma być obciążona lub inna osoba uprawniona.
Forma: Art. 245 §2 kc.
Zasada: realny charakter- konieczny jest konstytutywny wpis do księgi wieczystej.
2) PRZYMUSOWA ( Art. 109 )- służy zabezpieczeniu i egzekucji wierzytelności już istniejącej. Jej przedmiotem są wszystkie nieruchomości dłużnika, ale wierzyciel musi wskazać, w jakiej części jego wierzytelność będzie zabezpieczona na każdej z nieruchomości.
Zasada: hipoteka przymusowa na nieruchomościach Skarbu Państwa nie może być ustanawiana. Wyjątek: z ustawy
Chodzi o to, żc państwo jest dłużnikiem pewnym, więc nic ma sensu się zabezpieczać dodatkowo hipoteką. Przesłanki ustanowienia:
a) wniosek wierzyciela,
b) odpowiednia podstawa:
- tytuł wykonawczy, określony przepisach o postępowraniu egzekucyjnym ( tytuł egzekucyjny- z reguły prawromocne orzeczenie sądu zaopatrzone wf klauzulę wykonalności ), stwierdzający istnienie wierzytelności
- tymczasowe zarządzenie sądu,
- postanowienie prokuratora,
- decyzja ( na mocy przepisów szczególnych ), chociażby nie była ostateczna,
- zarządzenie zabezpieczenia dokonanego na podstawie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym wr administracji.
c) konstytutywny wrpis do księgi wieczystej. Zgoda właściciela nieruchomości na wpis nic jest potrzebna.
3) USTAWOWA powstaje bezwTpisu do księgi wieczystej ( co zmniejsza bezpieczeństwa obrotu ),
- przewidywał ją art. 66 ( skreślony )
przysługuje wierzycielowi na sprzedanej nieruchomości w toku egzekucji, jeśli przydzielono mu roszczenie przeciwko nabywcy ( Art. 1037 §3 kpe),
- Art. 115 §3 ustawmy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Ze względu na oznaczenie wysokości zabezpieczanej wierzytelności:
1) zasada: ZWYKŁA zabezpiecza wierzytelność już istniejącą i oznaczoną co do wysokości.
2) wyjątek: KAUCYJNA ( Art. 102 )- zabezpiecza wierzytelności o nie ustalonej wysokości do oznaczonej sumy najwyższej, w szczególności
- wierzytelności istniejące lub mogące powstać z określonego stosunku prawnego ( np. wierzytelność z otwTartego kredytu- w celu sfinansowTania określonej budowTy- jej wysokość zmienia się w miarę postępów w budowie ),
- roszczenia związane z wierzytelnością hipoteczną, lecz nie objęte z mocy ustawy hipoteką zwykłą ( np. odsetki).
- wierzytelności z dokumentów zbywalnych przez indos, chociażby wierzytelność była z góry ustalona ( np. wierzytelności z wreksla lub czeku )
Powrstaje:
a) na mocy umowy,
b) z mocy prawra- hipoteka przymusowa wpisana na podstawie ( Art. 111): nieprawomocnego orzeczenia,
- tymczasowego zarządzenia sądu, tymczasowego postanowienia prokuratora,
- nieostecznej decyzji.
c) wr przypadku utraty przez wierzytelność zabezpieczoną hipoteką zwykła charakteru wierzytelności o ustalonej wysokości ( Art. 108 )