![]() | Pobierz cały dokument prawo.rzymskie1.2.proces.cywilny2.doc Rozmiar 246 KB |
POSTĘPOWANIE CYWILNE
PRAWO POSTĘPOWANIA to prawo o charakterze instrumentalnym regulujące działalność określonych podmiotów mającą na celu urzeczywistnienie albo tylko ustalenie prawa materialnego w ujęciu indywidualno- konkretnym w sytuacji, gdy urzeczywistnienie to nie nastąpiło albo nie może nastąpić w zwykłym obrocie prawnym albo też gdy zachodzi potrzeba ustalenia istnienia albo nieistnienia tego prawa.
PRAWO MATERIALNE to prawo, które sąd stosuje rozstrzygając o przedmiocie postępowania.
PRAWO JURYSDYKCYJNE reguluje przesłanki, przy istnieniu albo nieistnieniu których dopuszczalne jest w prawidłowo wszczętym i przeprowadzonym postępowaniu rozstrzygnięcia na podstawie prawa materialnego o przedmiocie postępowania.
Rodzaje postępowań:
1. sądowe:
a) cywilne,
b) karne,
c) sądowo- administracyjne,
d) konstytucyjne ( przed TK i TS ),
2. niesądowe:
a) administracyjne,
b) legislacyjne
POTĘPOWANIE CYWILNE to prawnie zorganizowane działanie ludzkie służące załatwianiu spraw cywilnych ( czyli rozpoznaniu tych spraw, przymusowym wykonaniu orzeczeń sądowych i innych aktów w tych sprawach oraz dokonywanie innych czynności w tych sprawach ), a więc
a) ustalaniu i urzeczywistnianiu norm prawnych indywidualno- konkretnych z zakresu prawa cywilnego,
b) wydawaniu zarządzeń, zwolnień, zezwoleń, mających znaczenie prawne,
c) prowadzeniu działalności dokumentacyjno- rejestrowej mającej znaczenie prawne,
d) dokonywaniu innych czynności określonych w ustawie,
Z punktu widzenia celu postępowania cywilnego rozróżnić należy:
a) POSTĘPOWANIE ROZPOZNAWCZE ma na celu ustalenie istnienia albo nieistnienia normy prawnej indywidualno- konkretnej,
- proces,
- postępowanie nieprocesowe,
- postępowanie zabezpieczające,
- postępowanie w razie zaginięcia luz zniszczenia akt,
- postępowanie o uznanie orzeczeń sądów zagranicznych,
- postępowanie przed sądem polubownym,
- postępowanie o nadanie ( zagranicznemu ) tytułowi egzekucji klauzuli wykonalności,
b) POSTĘPOWANIE WYKONAWCZE ma na celu przymusowe urzeczywistnienie tej normy.
- właściwe postępowanie egzekucyjne
c) POSTĘPOWANIE ROZPOZNAWCZO- WYKONAWCZE,
- postępowanie układowe,
- postępowanie upadłościowe,
W postępowaniu cywilnym występują:
a) POSTĘPOWANIE GŁÓWNE ( w sprawie ) mające bezpośrednio na celu załatwienie sprawy cywilnej, w której zostało wszczęte,
b) POSTĘPOWANIE WYPADKOWE mające na celu rozstrzygnięcie kwestii proceduralnej, warunkujące częstokroć możliwość przeprowadzenia postępowania głównego lub ubocznego ( np. zbadanie czy dana strona posiada zdolność procesową ),
c) POSTĘPOWANIE UBOCZNE mające na celu rozstrzygnięcie kwestii proceduralnej związanej z postępowaniem głównym, nie warunkującej jednak możności jego przeprowadzenia ( np. postępowanie o zwolnienie od kosztów sądowych ).
Prawo rzymskie nie znało rozróżnienia prawa procesowego i materialnego, choć Gaius w swych Instytucjach poświęca księgę IV "prawu, które dotyczy powództw" ( ius, quod ad actiones pertinet ). Inny był także sposób rozumowania:
Dzisiaj: "Jeżeli mam uprawnienie, to otrzymam ochronę procesową"
W Rzymie: "Jeżeli otrzymam ochronę procesową, to mam uprawnienie"
Stąd rzymskie prawo procesowe przedstawia się najczęściej przed prawem materialnym
PROCES to w prawie rzymskim umowa stron tej treści, że spór zostanie rozstrzygnięty przez osobę trzecią- sędziego rozjemczego, wyrok nie mógł decydować o kwestii umową nie objętej..
Sposoby na urzeczywistnienie swego prawa:
![]() | Pobierz cały dokument prawo.rzymskie1.2.proces.cywilny2.doc rozmiar 246 KB |