Wytłaczanie
Wytłaczanie to proces podczas którego zachodzi przekształcenie płaskiego wycinka blachy w wytłoczkę o powierzchni nierozwijalnej. Przetłaczanie polega na zwiększeniu wysokości wytłoczki kosztem zmniejszenia średnicy. Wyciąganie jest procesem , w którym następuje zwiększanie wysokości wytłoczki oraz zmniejszenie grubości jej ścianki bez wyrażnej zmiany średnicy wewnętrznej.
Stopień przeformowania materiału podczas wytłaczania przyjęto określać w praktyce przemysłowej wartością współczynnika wytłaczania:m1 =
gdzie d1 i D oznaczają odpowiednio średnicę wytłoczki i średnicę krążka. Zamiast współczynnika m1 używa się czasem współczynnika odkształcenia β, który jest odwrotnością wsp. wytłaczania :β=
Wsp. m1 lub β nie mogą przyjmować wartości dowolnych . Ich wartości graniczne mgr i βgr wynikają z warunku równości największej siły tłoczenia Pmax i wytrzymałości walcowej ścianki na rozerwanie, nazywanej krótko siłą zrywającą Pzr. Osiągnięcie przez siłę wytłaczania wartości Pzr jest równoznaczne z obwodowym rozdzieleniem wytłoczki w pobliżu zaokrąglonej krawędzi stempla. Zatem by uzyskać prawidłową wytłoczkę musi być spełniony warunek Pmax<Pzr Podany warunek ogranicza największą średnicę krążka z którego można wytłoczyć naczynie bez kołnierza o danej średnicy d1 bez obawy pęknięcia wytłoczki. Wynika to z przebiegów sił Pmax,Pzr w zależności od współczynnika odkształcenia Obie wykreślone linie dotyczą procesu wytłaczania naczyń o równych średnicach d1 z krążków o coraz większych średnicach D z użyciem tego samego oprzyrządowania w tych samych warunkach tarcia. Przy takich założeniach siła wytłaczania Pmax wzrasta w miarę powiększania się wartości wsp. odk. β. Punkt przecięcia wznoszącej się ku górze linii Pmax z poziomą prostą Pzr wyznacza wartość βgr. Dla danego rodzaju blachy wartość odkształcenia βgr nie jest stała.
Pzr
P
Pmax
β
β
gr
β