SOKRATES.
Służył Atenom jako żołnierz i jako urzędnik, poświęcił się działalności nauczycielskiej, uczył rozumu doprowadzając do cnoty. Sokrates został oskarżony, sąd uznał jego winę i spędził 30 dni w więzieniu. Nie wybiegał się od kary śmierci i ostatnie dni swojego życia spędził z uczniami. Funkcjonuje jako ideał filozofa- łaczył chłodny umysł z gorącym sercem. Nie zostawił po sobie pism.
Poglądy etyczne:
cnota jest dobrem bezwzględnym: uszczegółowił pojęcie cnoty jako zalet moralnych, które nie są nigdzie zapisane, bo wywodzą sie z samej natury rzeczy. Dla dóbr moralnych należy poświęcić dobra niższe.
cnota to pożytek i szczęście: pożytek zależny jest od dobra, tlyko to co dobre jest pożyteczne; szczęście wynika z cnoty, która jest najwyższym dobrem.
cnota jest wiedzą: wiedza jest tym samym, co cnota; istnieje rozdźwięk miedzy rozumem a czynami; intelektualizm etyczny- kto posiada wiedzę dogłębną, nie powierzchowną, ten będzie czynił dobro. Cnoty mozna sie nauczyć, skoro cnota jest wiedzą. Cnota jest jedna.
Poglądy logiczne:
metoda elenktyczna: czyli metoda zabijania, oczyszczania umysłu. Polegała na doprowadzeniu do absurdu (zdemaskowanie pozorów wiedzy); „wiedza niewiedzy”, wiedział na cyzm polega wiedza, skoro umiał odróżnic jej brak. Nie była to postawa sceptyczna, lecz krytyczna, bo Sokrates wierzył w odnalezienie prawdy.
metoda maieutyczna: czyli sztuka położnicza; mniemał, że każdy człowiek ma wiedzę prwdziwą, ale jej sobie nie uświadamia i trzeba mu w tym pomóc. Metoda heurystyczn, czyli metoda wspólnego szukania. Umiejętne stawianie pytań. Poszukiwanie rozpoczyna sie stwirdzeniem uznanych powszechnie faktów, dalej drogą analogii ustalał zakres pojęcia, ale nie treści, które pomagała odnaleźć indukcja (ogólne cechy danego pojęcia) i dzięki temu tworzył pojęcie.