39. Ulga w opłacaniu składek dla rozpoczynających pozarolniczą działalność gospodarczą
Od 24 sierpnia 2005 roku obowiązuje ulga w składkach na ubezpieczenie społeczne. Mogą z niej skorzystać przez 24 miesiące osoby fizyczne, które rozpoczynają działalność gospodarczą na własny rachunek po 24 sierpnia 2005. Z ulgi tej nie mogą skorzystać:
• Osoby, które prowadzą lub prowadziły pozarolniczą działalność w ciągu ostatnich 60 miesięcy
• Przedsiębiorcy, którzy przeszli na tzw. samo zatrudnienie i wykonują takie same czynności, jakie wykonywali na podstawie stosunku pracy w roku podjęcia działalności gospodarczej lub poprzednim na rzecz byłego pracodawcy
• Osoby, które przekształcą swoje przedsiębiorstwo w okresie 2 lat korzystania z ulgi w jednoosobową spółkę zoo, spółkę jawną, komandytową lub partnerską
Ulga polega na naliczaniu składek na wszystkie rodzaje ubezpieczenia społecznego od znacznie obniżonej podstawy wymiaru. Składki są naliczane od 30% minimalnego wynagrodzenia. W praktyce oznacza to opłacanie przez 2 lata kilkakrotnie niższych składek ubezpieczeniowych. Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla osób planujących rozpocząć działalność gospodarczą stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30 procent kwoty minimalnego wynagrodzenia wynoszącego 1500 zł (w 2012 r. jest to kwota 450 zł).
Oznacza to, że osoba rozpoczynająca działalność, w 2012 r. co miesiąc do ZUS na ubezpieczenia społeczne będzie przekazywać 142,38 zł.
Suma ta wynika z następujących składek:
• 87,84 zł (tj. 19,52%) na ubezpieczenie emerytalne,
• 36,00 zł (tj. 8%) na ubezpieczenia rentowe,
• 11,03 zł (tj. 2,45%) na ubezpieczenie chorobowe,
• 7,51 zł (tj. 1,67% na ubezpieczenie wypadkowe w przypadku małych firm zatrudniających do 9 pracowników
Oprócz składek na ubezpieczenia społeczne każdy przedsiębiorca ma obowiązek opłacać składki na ubezpieczenie zdrowotne.
W 2012 r. podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne dla osób prowadzących działalność gospodarczą stanowi kwota zadeklarowana, nie niższa niż 2828,31 zł (75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale 2011 r., włącznie z wypłatami z zysku). Składka na ubezpieczenie zdrowotne w 2012 r. nie może być niższa niż 254,55 zł (tj. 9% podstawy wymiaru). Składkę tę można odliczać od podatku. Łączna kwota przekazywana do ZUS na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne wyniesie więc 396,93 zł.
Należy dodać, że przedsiębiorca niekorzystający z ulgi płaci także składkę na Fundusz Pracy (2,45% podstawy wymiaru), którą jest podstawa naliczania składek ubezpieczenia społecznego . Przedsiębiorca rozpoczynający działalność gospodarczą i spełniający warunki do korzystania z ulgi w opłacaniu składek ubezpieczeniowych jest zwolniony z opłacania składki na FP. Jeśli taki przedsiębiorca nie ma dochodów z innych źródeł, od których płaci składkę na FP, to by nie utracić prawa do zasiłku dla bezrobotnych powinien opłacać składki na FP od kwoty równej co najmniej minimalnemu wynagrodzeniu. Jej opłacanie zabezpiecza przedsiębiorcę na wypadek niepowodzenia w podjętej i prowadzonej działalności gospodarczej. W przypadku stania się osobą bezrobotną, były przedsiębiorca ma prawo do zasiłku dla bezrobotnych. Jeśli nie opłacał składek na FP, jest pozbawiony tego prawa.