Polityczny naród szlachecki
Przywileje nieszawskie stały się podstawa rozwoju demokracji szlacheckiej. Rzeczpospolita szlachecka była odmiana monarcliii stanowej z tym, że oprócz króla w sprawowaniu władzy uczestniczył tylko jeden stan(szlachta). Wiek XVI to Zloty wiek polski w, którym kraj żyl w dobrobycie, sprawnie działały sejmy poprzez wybieranie rozwiązań kompromisowych istniała wolność wyznania w jako jedynym walczącej wtedy Europie.
Hamulce rozwoju
9 Słabe rozwinięcie ekonomiczne(glównie brak rozwoju manufaktur, oparcie całego eksponi na liandlu zbożem)
9 Za duże terytorium 9 Wzrost pozycji magnatów 9 Osłabianie pozycji mieszczaństwa 9 Wpływy kontrrefonnacji 9 Sarmatyzm i ksenofobia
Kryzys ustrojowy
Kryzys wynikał głównie z przeświadczenia o doskonałości istniejącego systemu. A także z istnienia libenun veto i zrywania sejmów, oraz postępującej decentralizacji państwa na korzyść sejmików. Wszelkie wysiłki wzmocnienia władzy centralnej kończyły się fiaskiem. Widmio absolutyzmu torpedowało wszelkie ruchy reformatorskie. Decentralizacja państwra miała również wyraz w wielkich latyfundiach magnackich które dzięki licznym Przywilejom stały się niemal samodzielnymi państwami..
Kolejnym aspektem kryzysu państwowości był zupełnie niesprawny aparat państwowy, brak armii i silnej władzy królewsldej.