8) edukacji publicznej,
9) kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami,
10) kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych,
11) targowisk i hal targowych,
12) zieleni gminnej i zadrzewień,
13) cmentarzy gminnych,
14) porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu pr zeciwpowodziowego,
15) utrzymania gminnych obiektów' i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych.
16) polityki prorodzinnej, w tym zapewnienia kobietom w ciąży opieki socjalnej, medycznej i prawnej,
17) wspierania i upowszechniania idei samorządowej,
18) promocji gminy,
19) współpracy z organizacjami pozarządowymi,
20) współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw
2. Ustawy określają, które zadania własne gminy mają charakter obowiązkowy
3. Przekazanie gminie, w drodze ustawy, nowych zadań własnych wymaga zapewnienia koniecznych środków finansowych na ich realizację w postaci zwiększenia dochodów własnych gminy lub subwencji. Przepis art. 8 ust. 4 i 5 stosuje się odpowiednio
Rozdział 3 Władze gminy Art. 11.
1 Mieszkańcy gminy podejmują rozstrzygnięcia w glosowaniu powszechnym (poprzez wybory i referendum) lub za pośrednictwem organów gminy.
Art. 11 a.
1 Organami gminy są:
1) rada gminy.
2) wójt (burmistrz, prezydent miasta)
2. Zasady i tryb przeprowadzania wyborów do rady gminy oraz wyboru wójta (burmistrza, prezydenta miasta) określają odrębne ustawy.
3. Ilekroć w ustawie jest mowa o wójcie, należy przez to rozumieć także bunnistrza oraz prezydenta miasta.
Art. llb.
1 Działalność organów gminy jest jawna. Ograniczenia jawności mogą wynikać wyłącznie z ustaw.
2. Jawność działania organów gnany obejmuje w szczególności prawo obywateli do uzyskiwania informacji, wstępu na sesje rady gminy i posiedzenia jej komisji, a także dostępu do dokumentów wynikających z wykonywania zadań publicznych, w tym protokołów posiedzeń organów gminy i komisji rady gminy.
3, Zasady dostępu do dokumentów i korzystania z nich określa statut gminy.
Art. 12.
Zasady i tryb przeprowadzania referendum gminnego określa odrębna ustawa.