60076

Analizowany wcześniej art. 18 §1. który opisuje postacie sprawstwa i definiuje w końcowej części sprawstwo polecające może dotyczyć również sytuacji, w której mamy również do czynienia z poleceniem wydanym przez żołnierza starszej rangi, które nie jest jednak rozkazem w rozumieniu powyższym. Dowódca, który wydal polecenie żołnierzowi niższej rangi umieszczenia w areszcie wojskowym osoby cywilnej będzie odpowiadał jak za przestępstwo.

ODPOWIEDZIALNOŚĆ ADRESATA ROZKAZU ZA NIEPOSŁUSZEŃSTWO Żołnierz ponosi odpowiedzialność karną, gdy wykonując rozkaz umyślnie popełnia przestępstwo. Jest to wyjątek. Jeśli popełnia czyn zabroniony nieumyślnie, to nie popełnia przestępstwa. Jak więc odpowiada żołnierz, gdy nie zachował posłuchu autorowi rozkazu, a jego wykonanie nie oznaczałoby dokonania przestępstwa?

Art. 343 §1- Żołnierz, który:

-    nie wykonuje rozkazu lub,

-    odmawia wykonania rozkazu albo:

-    wykonuje rozkaz niezgodnie z jego treścią.

Podlega karze:

-    aresztu wojskowego albo

-    pozbawienia wolności do lat 3.

Typ kwalifikowany- §2, gdy sprawca czynu:

-    działa wspólnie z innymi żołnierzami lub

-    w obecności zebranych żołnierzy,

-    następstwem czynu określonego w §1 jest:

-    znaczna szkoda majątkowa lub

-    inna poważna szkoda Podlega karze:

-    pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.

KOM PLOT ( §3 )- żołnierz który

-    wchodzi w porozumienie z innymi żołnierzami

-    w celu popełnienia czynu zabronionego, określonego w §1 lub 2,

Podlega karze:

-    ograniczenia wolności,

-    aresztu wojskowego albo

-    pozbawienia wolności do lat 2.

Art. 344:

Jeśli rozkaz poleca wykonanie przestępstwa, to jeśli żołnierz:

a)    odmawia wykonania rozkazu,

b)    nie wykonuje go

Nie popełnia przestępstwa z art. 343

c)    wykona rozkaz niezgodnie z jego treścią w celu istotnego zmniejszenia szkodliwości czynu

Sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary lub odstąpić od jej wymierzenia.

Np. dowódca czołgu odstał rozkaz przejechania przez ogródki działkowe. Rozkaz wykonał, ale w ten sposób, by nie doszło do zniszczeń mienia.

Prof. Kulesza opublikował kiedyś artykuł na omawiany temat. W latach 70. i 80. obowiązywał jednak zapis cenzury zakazujący publikowania jakichkolwiek informacji i czynach zabronionych popełnianych przez żołnierzy. Nawet jeśli