pracownikami, korzystać z ich opinii. Te instrumenty uważa się za tak samo skuteczne jak bodźce materialne.
Bodźce materialne
Podstawowym nośnikiem bodźców materialnych w przedsiębiorstwie są płace.
Płace spełniają trzy funkcje:
- dochodową ( stanowią one większą część dochodów przedsiębiorstwa)
- kosztową ( około 30 % kosztów przedsiębiorstwa )
- motywacyjną.
Spośród tych trzech funkcji, jako najważniejszą uznaje się funkcję dochodową i kosztową.
Funkcja dochodowa zainteresowani są pracownicy reprezentowani przez związki zawodowe.
Kosztową - przedsiębiorstwa, właściciele, menadżerowie - gdy funkcja własności jest oddzielona od funkcji zarządzania.
W naszym przypadku interesuje nas przede wszystkim funkcja motywacyjna.
Ta funkcja motywacyjna rozwija się w wyniku:
- zróżnicowania płac - to zróżnicowanie płac musi wynikać ze złożoności pracy, a więc kwalifikacji potrzebnych do jej wykonania
- odpowiedzialności za pracę - dotyczy to płac zasadniczych W dużym stopniu motywacyjne funkcje spełniają:
- premie
- nagrody.
Zróżnicowanie płac ma pierwszorzędną rolę dla skuteczności funkcji motywacyjnej, dotyczy to nie tylko motywacji do wykonywania pracy w określonym miejscu, czasie, ale też do zdobywania kwalifikacji.
Możliwość wykorzystania płac do motywacji zależy od form płac.
Występują dwie podstawowe formy płac:
- forma czasowa
- forma akordowa.
W pierwszym przypadku płaca zależy od przepracowanego czasu, a w drugim od wyniku pracy mierzonego najczęściej w jednostkach naturalnych.
Płace akordowe bvłv długo najsilniejszym motywem do zwiększenia ilości pracy i jej wydajności. Warunkiem ich stosowania jest jednak możliwość precyzyjnego pomiaru wyniku.
Zachęcenie do wydajności przy pomocy akordu stwarza jednak współcześnie opór pracowników i uważa się ją za formę nie humanistyczną. Akord, bowiem jest zaostrzany w miarę wzrostu wydajności pracy.
Brak akceptacji pracowników i spadek jakości pracy wpłynęły na spadek zainteresowania przedsiębiorstw płacami akordowymi.
Stąd też zaostrzyła się płaca za czas.
Może to być płaca:
- dniówkowa zwykła