54248

D. 12, 6, 14 (Pompinius libro nono ex variis lectionibus)-. Nam hoc natura aequum est neminem cum alterius detrimento fieri locupletiorem. Słuszne jest, aby nikt nie wzbogacił się z cudzej straty. Cfr. in VIB, 5, 13, 48; art. 405 kc, art. 415 kc.

D. 44, 7, 1, 4 (Gaius libro secundo aureorum): Casus est maior vis cui humana infirmitas resistere non potest. Siłą wyższą jest zdarzenie, któremu słabość ludzka oprzeć się nie może. Cfr. art. 435 § 1 kc i OSN z 1954 r., poz. 2.

Tj.: Et ille quidem qui mutuum accepit, si quolibet casu quod accepit amiserit, nihilo minus obligatus permanet: is vero qui utendum accepit, si maiore casu, cui humana infirmitas resistere non potest, veluti incendio ruina naufragio, rem quam accepit amiserit, securus est. Alias tamen exactissimam diligentiam custodiendae rei praestare compellitur, nec sufficit ei eandem diligentiam adhibere, quam suis rebus adhibet, si alius diligentior custodire poterit. Sed et in maioribus casibus, si culpa eius interveniat, tenetur, veluti si quasi amicos ad cenam invitaturus argentum, quod in eam rem utendum acceperit, peregre proficiscens secum portare voluerit et id aut naufragio aut praedonum hostiumve incursu amiserit.

D. 50, 17, 23 (Uipianus libro 23 ad Sabinum)-. Casus a nullo praestatur. Za przypadek nikt nie odpowiada. Tj.: Cum tempus in testamento adicitur, credendum est pro herede adiectum, nisi alia mens fuerit testatoris:    sicuti in stipulationibus

promissoris gratia tempus adicitur.

Casum sentit dominus. Ryzyko [wynikające z] przypadku bierze na siebie właściciel. Cfr. art. 548 kc. Zasada porzymska.

D Gai 3, 211: Impunitus est, qui sine culpa vel dolo mało casu quodam damnam commitfĘ. Nie podlega karze ten, kto bez niedbalstwa i winy umyślnej wyrządza szkodę przez pewien przypadek. Cfr. art. 415 kc, art. 433 - 434 kc, art. 435 § 1 kc, art. 436 § 1 kc.

Tj.lniuria autem occidere intellegitur, cuius dolo aut culpa id acciderit, nec ulla alia lege damnum, quod sine iniuria datur, reprehenditur; itaque inpunitus est, qui sine culpa et dolo mało casu quodam damnum committit.

I. 3, 23, 3 : tommodum eius esse debet, cuius periculum est.

Korzyść musi przyapdać temu, kto ponosi ryzyko.