64580

Rozliczenie emerytury: uzależnione jest od kryterium urodzenia. Ustawa rozróżnia ubezpieczonych ur. przed 1.1.1949 i urodzonych po 31.12.1948. Z tymże w tej drugiej kategorii wyróżnia się ubezpieczonych urodzonych w latach 1949 i 1968. Ur. po 1968 obejmuje wyłącznie nowy system emerytalny. Starzy emeryci (pomijam!)

a)    Starzy emeryci: (ur. przed 1.1.1949) uzyskują prawo do emerytuiy jeśli spełniają łącznie dwa warunki: “osiągnęli wiek emerytalny wynoszący dla kobiet 60 lat i dla mężczyzn 65 lat “okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Obecnie mężczyźni po ukończeniu 60 roku życia nie muszą być całkowicie niezdolni do pracy. Ustawa określa jakie okresy zaliczamy do okresów składkowych i nieskładkowych. Okresy nieskładkowe to różnego rodzaju okresy, np. nauki w szkole, pobieranie zasiłków, praca w gosp. rolnym rodziców. Okresy nieskładkowe mogą być zaliczone tylko w wymiarze nie przekraczającym 1/3 okresów składkowych. Wysokość emerytury dla tych osób jest uzależniona od podstawy jej wymiaru, liczby lat składkowych i nieskładkowych oraz wysokości kwoty bazowej.

Emerytura ta składa się z 2 części: * części stałej wynoszącej 24% kwoty bazowej, równa dla wszystkich * części indywidualnej zależnej od liczny okresów składkowych i nieskładkowych oraz od podstawy wymiaru emerytury.

Kwota bazowa: to kwota przeciętnego wynagrodzenia pomniejszona o potrącone od ubezpieczenia składki. Na emeryturę poza 24% kwotą bazową składają się kwoty polegające na przemnożeniu podstawy wymiaru emerytuiy za każdy rok składkowy po 1,3% podstawy wymiaru i 0,7% podstawy wymiaru emerytury za każdy rok okresów składkowych.

Podstawę wymiaru emerytury lub renty ustala się w ten sposób: oblicza się sumę kwoty podstawy wymiaru; oblicza się następnie stosunek każdej rocznej sumy tych kwot do rocznej kwoty przeciętnego wynagrodzenia za rok, oblicza się następnie śr. aryt. tych procentów ustalając tzw. wskaźnik któiy następnie mnoży się przez kwotę bazową. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru nie może być mniejszy niż 250%. Do ustalenia wskaźnika brane są pod uwagę podstawy wymiaru składek za 10 kolejnych lat z ostatnich 20 lat pracy albo z 20 dowolnie wybranych lat pracy.

b)    Emeryci młodsi (do 68’): mają możliwość wyboru systemu ubezpieczeń jeżeli urodzili się w latach 49’ i 68’ i nie przystąpili do OFE. Mogą dokonać wyboru - uzyskiwać emeryturę wg starych zasad albo wybrać nowy system. W stosunku do ur. o 31.12.1948 zamiast wcześniejszych emerytur wypłacane są tzw. emerytury pomostowe. Dotyczą one niektórych kategorii pracowników pracujących w warunkach szkodliwych wymienione w ustawie o emeryturach pomostowych.

W stosunku do tych którzy ur. się po 31.12.1948 oblicza się tzw. kapitał początkowy wg zasad określonych w ustawie. Wartość kapitału początkowego ustala się na dzień 1.1.1999. Jest on ewidencjonowany na koncie ubezpieczonego i waloryzowany.