69953

Przedstaw stanowisko prawne świadka.

Każda osoba wezwana w charakterze świadka ma obowiązek stawić się i złożyć zeznania (art. 177 & 1).

Świadkiem w znaczeniu procesowym powinien, być przede wszystkim ten, kto był świadkiem czynu, za który to odpowiadać ma oskarżony. W charakterze świadka może być wezwana osoba, która słyszała od innej osoby o danym przestępstwie i jego okolicznościach (tzw. świadek ze słuchu). Świadkowie mogą zeznawać też odnośnie do faktów ubocznych i innych okoliczności mających znaczenie dla sprawy, w tym np. istotnych w zakresie stosowanej kary lub innych środków karnych. W charakterze świadków można przesłuchać min specjalistów przybranych do oględzin, eksperymentu czy przeszukania (art.206 &2), osoby które przeprowadzały wywiad środowiskowy (art. 216), osobę wobec której prokurator żąda zobowiązania jej do zwrotu korzyści, jakie odniosła z czynu oskarżonego (art.416 &2).

1) Świadek jest uczestnikiem postępowania, który w założeniu dostarcza środka dowodowego w postaci zeznań. Określenie „świadek" występuje w dwojakim znaczeniu: jako świadek w znaczeniu faktycznym, tj. świadek czynu - osoba, która była świadkiem zdarzenia przestępnego, oraz jako świadek w znaczeniu procesowym, tzn. osoba wezwana do postępowania w takim charakterze (art. 177 & 1).

2)    Świadek niekiedy może stać się także przedmiotem oględzin i badań,

dostarczając innych niż zeznania środków dowodowych. Zasadą jest tu, że świadka można poddać oględzinom ciała i badaniu lekarskiemu lub psychicznemu jedynie za jego zgodą (art. 192 & 4 ).

3) Na świadku ciążą obowiązki procesowe: obowiązek stawienia się na wezwanie, obowiązek złożenia zeznania, obowiązek mówienia prawdy i niezatajania prawdy.

4) Świadek dysponuje określoną gamą uprawnień procesowych: prawo do odmowy zeznań; prawo do uchylania się od odpowiedzi na pytania; zwolnienie świadka od zeznawania lub odpowiedzi na określone pytania; możliwość żądania przesłuchania z wyłączeniem jawności, jeżeli treść zeznań mogłaby narazić na hańbę jego lub osobę dla mego najbliższą (art. 183 & 2); instytucja świadka anonimowego (incognito); instytucja świadka koronnego.