b/Międ;
Powszechna Deklaracja stanowi również, że każda osoba uprawniona jest do porządku społecznego i międzynarodowego, zapewniającego moż-" ńośc pełnego urzeczywistnienia praw i wolności ustalonych w Deklaracji Podkreśla też, że każda jednostka ma obowiązki wobec wspólnoty. Korzystając z praw i wolności natomiast podlega jedynie takim ograniczeniom, które są określone przez prawo, wyłącznie w celu zapewnienia należytego uznania i poszanowania praw i wolności innych, oraz zaspokojenia słusznych wymagań moralności, porządku publicznego i powszechnego dobrobytu w społeczeństwie demokratycznym.
fFowszechna Deklaracja Praw Człowieka jest rezolucją co oznacza, że nie ma ona formalnego wiążącego charakteru^ .Niektórzy autorzy uważają, że korzystanie z niej w praktyce międzynarodowej sprzyja traktowaniu Deklaracji jako elementu prawa zwyczajowego. Powszechna Deklaracja wywiera duży wpływ na praktykę międzynarodową oraz na stanowienie i'stosowanie prawa krajowego.
łiędzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych (Nowy Jork, 16.XII.1966) + Protokół Fakultatywny do Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych (Nowy Jork, 16.XII.1966) + Drugi Protokół Fakultatywny do Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych w sprawie zniesienia kary śmierci (Nowy Jork, 15.XII.1989)
(Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych składa się ze wstępu i sześciu częścjj Wstęp wyjaśnia przyczyny zgody Państw -stron na treść Paktu. Należą do nich uznanie przyrodzonej godności oraz równości i niezbywalnych praw człowieka, uznanie ideału wolnej istoty ludzkiej korzystającej z wolności obywatelskiej i politycznej, obowiązek Państw popierania powszechnego, poszanowania i przestrzegania praw i wolności człowieka oraz założenie, że jednostka ludzka powinna dążyć do popierania i przestrzegania praw uznanych w Pakcie.
^CzęśiPE1 formułuje prawo wszystkich narodów do samostanowienia, do swobodnego rozporządzania dla swoich celów swymi zasobami i bogactwami narodowymi. Zawiera zakaz pozbawiania narodu jego własnych środków egzystencji.
vCzęść Ilżawiera w artykułach 2-5 postanowienia ogólne Paktuj Zobowiązuje Państwa - strony Paktu do przestrzegania i zapewniania wszystkim osobom, które znajdują się na jego terytorium i podlegają jego ju-
(np. rasa, płeć, język, poglądy, pochodzenie itp.). Zobowiązuje też Państwa - strony aby podjęły zgodnie z własnym trybem konstytucyjnym i postanowieniami Paktu, odpowiednie kroki ustawodawcze i inne, w celu realizacji praw określonych w Pakcie, chyba że kroki takie zostały już podjęte. Państwa - strony są też zobowiązane zapewnić kobietom i mężczyznom równe prawa do korzystania ze wszystkich praw obywatelskich i politycznych określonych w Pakcie. W przypadku gdy wyjątkowe niebezpieczeństwo publiczne zagraża istnieniu narodu i zostało ono urzędowo ogłoszone, Pakt zezwala na podjęcie przez Państwa - strony zawieszenia stosowania zobowiązań wynikających z Paktu (za wyjątkiem niektórych artykułów) w zakresie ściśle odpowiadającym wymogom sytuacji. Określa też warunki związane z takim zamierzeniem i zawiadomienie o terminie, w którym zawieranie przestaje obowiązywać.
rysdykcji prawa uznane w Pakcie, bez względu na jakiekolwiek różnice
IIFCartykuły 6-27) traktuje o prawach obywatelskich i politycz-, nycfy na które zgodziły się Państwa - strony Paktu. Są to: prawo do ży-_cia, zakaz poddawania torturom lub okrutnemu, nieludzkiemu albo poniżającemu traktowaniu lub karaniu, zakaz trzymania w niewoli, niewolnictwie rHandlu niewolnikami, prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego, prawo do traktowania w sposób humanitarny i z poszanowaniem przyro-
dzonej godności człowieka, zakaz pozbawienia wolności jedynie z powo-
du niemożności wywiązania się z zobowiązań umownych, prawo do swo-__
body poruszania się w obrębie terytorium jakiegokolwiek państwa i wolność
wyboru miejsca zamieszkania, prawo do równości przed sądami i trybu-nałami,-zakaz skazania za czyn lub zaniechanie, które w myśl prawa wewnętrznego lub międzynarodowego nie stanowiły przestępstwa w chwili ' ich popełnienia, prawo do uznawania wszędzie podmiotowości prawnej, J zakaz narażania na samowolną lub bezprawną ingerencję w życie pry- ■ watne, rodzinne, dom czy korespondencję oraz zakaz dokonywania bezprawnych zamachów na cześć i dobre imię a także prawo do ochrony j prawnej przed tego rodzaju ingerencjami i zamachami prawo do wolno- -! ści myśli, sumienia i wyznania, prawo do posiadania własnych poglądów j oraz swobodnego wyrażania opinii, zakaz wszelkiej propagandy wojen-1 nej, prawo do spokojnego zgromadzania się, prawo do swobodnego sto-1 warzyszania się, prawo do ochrony rodziny ze strony społeczeństwa i pań-/ stwa, prawo do zawarcia małżeństwa i założenia rodziny, równe prawa1
i obowiązki małżonków, prawo dziecka do środków ochrony, jakich
maga status małoletniego, prawo do uczestniczenia w kierowaniu s,^-,