70031

—    w art. 35 kc - generalne odesłanie do przepisów pozakodeksowych dotyczących powstania, ustroju i ustania osób prawnych, z zaznaczeniem, iż statut reguluje organizację i sposób działania —* analiza pozakodeksowych przepisów wskazuje, że statut jest typową, a często konieczną regulacją uzupełniająca w stosunku do ustaw.

*    nie może być niezgodny z ustawą

—    Nowela z 1990 t. zniosła ograniczenie zdolności prawnei osób prawnych (tzw. specjalnej zdolności osób prawnych), ale rzeczą oczywistą jest, że osoba prawna nie może być podmiotem pewnych praw (np. rodzicielskich)

—    Kodeks reguluje pewne aspekty instytucji osób prawnych: powstania i rejestrów; nazwy; siedziby; wykonywania zdolności do czynności prawnych.

Powstanie i rejestry

—    Powstanie osoby prawnej regulują ustawy pozakodeksowe konstruujące rozmaite zdarzenia prawne wywołujące ten skutek prawny. Typologia (z XIX w.) uznaje 3 rodzaje:

*    tzw. system aktów organów państwa - akt władzy państwowej (ustawa, rozporządzenie, decyzja administracyjna) kreuje osobę prawną;

*    tzw. system koncesyjny - powstanie z inicjatywy założycieli, ale za zgodą organu państwowego;

*    tzw. system normatywny - określenie wymogów dla powstania osoby prawnej, bez konieczności uzyskania indywidualnego zezwolenia władzy publicznej.

—* w Polsce dominuje system normatywny, wyjątkowo koncesyjny (np. banki i zakłady ubezpieczeniowe)

—    Rejestry - nie ma nakazu prowadzenia ich, ale tylko nieliczne go nie mają. Ustanawiane są w drodze ustawy. W razie ich ustanowienie osobowość prawną uzyskuje jednostka organizacyjna w momencie uzyskania wpisu i spełnienia innych warunków, co z reguły sprawdza organ rejestrujący (przeważnie sąd)

Nazwa

—    odpowiednik imienia i nazwiska osoby fizycznej — ustala akt erekcyjny osoby prawnej (ustawa, rozporządzenie, umowa, statut).

Siedziba

—    odpowiednik miejsca zamieszkania osoby fizycznej - ustala akt erekcyjny w sposób dowolny.

—    różnic 2 łmgi£&gm-.zamieszŁanŁa -» nie musi to być miejsce faktycznego prowadzenia działalności, dopiero jeśli nie jest określona w akcie erekcyjnym, wg. art 41 siedzibą jest miejscowość, gdzie jest jej organ zarządzający.

*    siedziba to tylko miejscowość, a me adres.

Organy

—    art. 38 kc teoria organów osób prawnych (wywodząca się z teorii realistycznych) —► działać mogą tylko ludzie, a osoby prawne przez swoje organy —► organ stanowi integralny składnik osobowości prawnej, wyznaczony jej strukturą organizacyjną —► człowiek może skutecznie

występować w 10I1 oigaay, gdy;

*    struktura organizacyjna danej osoby prawnej przewiduje określony rodzaj organu z wyznaczeniem związanych z nim kompetencji lub sfery działania uznanych za działania osoby prawnej (np. rektor uniwersytetu);