70052

*    przedsiębiorstwa państwowe (ustawa z 25.9.1981 r., tekst jedn. Dz.U. z 2002 r. Nr 112, poz. 981 ze zm.);

*    banki państwowe (np. PKO BP);

*    państwowe osoby prawne powoływane na podstawie indywidualnych ustaw np.: „Narodowy Bank Polski". Wśród nich na ciekawy typ powierniczych osób prawnych w postaci agencji.

*    niektóre instytucje państwowe powołane przede wszystkim do pełnienia funkcji publicznych wyposażone są w osobowość prawną, aby mogły wspierać realizację swoich zadaii własną działalnością gospodarczą np. PAN, szkoły wyższe).

Szczególne zadania ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa

—    inicjowanie polityki państwa w zakresie gospodarowania mieniem SP i państwowych osób prawnych (w tym prywatyzacji ich majątków) oraz ochrona interesów' SP. Zadania te wykonuje nie tylko w roli organu SP, ale pełni też inne funkcje, a w szczególności:

*    ewidencjonuje wszystkie państwowe jednostki organizacyjne, które reprezentują SP i wykonują jego prawa majątkowe;

*    kontroluje wykonywanie w/w uprawnień;

*    wyraża zgodę na czynności prawne państwowych osób prawnych w zakresie rozporządzania rzeczowymi składnikami ich majątku trwałego o wartości przekraczającej 50 000 euro;

*    może przyjąć (na wniosek właściwych organów SP oraz państwowych osób prawnych) wykonywanie na ich rzecz zastępstwa procesowego w sprawach szczególnie skomplikowanych lub o znacznej wartości przedmiotu sporu. Za dama te wykonuje poprzez swoje delegatury terenowe.

—► Funkcję tę w latach 1919-1951 pełnił specjalny urząd — Prokuratoria Generalna RP.

II. Jednostki samorządu terytorialnego

—► art 165 ust. 1 Konstytucji, ,Jednostki samorządu terytorialnego mają osobowość prawną. Przysługuje im prawo własności i inne prawa majątkowe" —* w związku z zasadą bezpośredniego stosowania K (art. 8 ust 2), ale zakres tego pojęcia nie jest w Konstytucji w pełni oznaczony.

Gminy

-    nie jest konieczna rejestracja, gdyż z mocy konstytucji i ustawy o samorządzie gminnym uzyskuje osobowość prawną

-    Podobnie jak państwo występuje ona w dwóch rolach: władzy publicznej na swoim terytorium oraz podmiotu prawa cywilnego.

—    kia ona swój własny majątek, którym nie odpowiada za zobowiązania innych komunalnych osób prawnych (a one nie odpowiadają za gminę)

—    nie ma wyodrębnionego systemu organów —► wg ustawy o samorządzie gminnym oświadczenia woli składa jednoosobowo wójt albo działający na podstawie jego upoważnienia zastępca wójta (burmistrza, prezydenta miasta) samodzielnie bądź łącznie z inną upoważnioną osobą.

-    Gmina może prowadzić działalność gospodarczą także poprzez sp. z o.o. lub SA, mające odrębną osobowość prawną.