Elementy prawa
5 czerwca 1998 r. o administracji rządowej w województwie (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. nr 80, poz. 872, z późn. zm.). Zgodnie z tą ustawą administrację rządową na obszarze województwa wykonują:
^ wojewoda - przedstawiciel Rady Ministrów w województwie;
^ działający pod zwierzchnictwem wojewody kierownicy zespolonych służb, inspekcji i straży (Policja, Państwowa Straż Pożarna, Kuratorium Oświaty, Inspekcja Farmaceutyczna, Inspekcja Handlowa);
o organy administracji niezespolonej, czyli terenowe organy administracji rządowej podporządkowane właściwym ministrom, np.: dowódcy okręgów wojskowych, szefowie wojewódzkich sztabów wojskowych, wojskowi komendanci uzupełnień oraz inspektorzy kontroli skarbowej;
organy samorządu terytorialnego, jeżeli wykonywanie zadań administracji rządowej wynika z ustawy lub zawartego porozumienia; działający pod zwierzchnictwem starosty kierownicy powiatowych służb, inspekcji i straży, wykonujący zadania i kompetencje określone w ustawach;
o organy innych samorządów, jeżeli wykonywanie zadań administracji rządowej następuje na podstawie ustawy lub porozumienia.
Organami administracji samorządowej są organy gminy, powiatu i województwa. Podstawową jednostką samorządu terytorialnego jest gmina. Organami gminy są: rada gminy i wójt (burmistrz, prezydent miasta). Rada gminy jest organem stanowiącym i kontrolnym w gminie. Organem wykonawczym gminy, czyli organem administracji gminy, jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta. Kolejną jednostką samorządu terytorialnego jest powiat. Organami powiatu są rada powiatu i zarząd powiatu. Rada powiatu jest organem stanowiącym i kontrolnym powiatu. Zarząd powiatu jest organem wykonawczym powiatu, czyli organem administracji powiatu. W skład zarządu powiatu wchodzą: starosta jako jego przewodniczący, wicestarosta i pozostali członkowie. Trzecią jednostką samorządu terytorialnego jest województwo. Organami samorządu województwa są: sejmik województwa i zarząd województwa. Sejmik województwa jest organem stanowiącym i kontrolnym województwa. Zarząd województwa jest organem wykonawczym województwa, czyli organem administracji województwa. W skład zarządu województwa wchodzi marszałek wojewódżtwa jako jego przewodniczący, wicemarszałek lub 2 wicemarszałków i pozostali członkowie. Zarząd województwa jest wybierany przez sejmik województwa.
Innym kryterium podziału organów administracji publicznej jest ich skład osobowy. Na podstawie tego kryterium można wyróżnić kolegialne (wieloosobowe) i jednoosobowe organy administracji publicznej. Organy kolegialne podejmują decyzje większością głosów w postaci uchwał. Organami kolegialnymi są np.: Rada Ministrów czy zarząd województwa. Organami jednoosobowymi są np.: Prezes Rady Ministrów, minister lub wojewoda.
166