70099

Prawo rodzinne i opiekuńcze:

Materialne przesłanki zawarcia małżeństwa - większość systemów prawnych poddaje materialne przesłanki zawarcia małżeństwa właściwości prawa ojczystego, i tak jest także w Polsce. Zgodnie bowiem z art. 14 ustawy:

O możności zawarcia małżeństwa rozstrzyga w stosunku do każdej ze stron jej prawo ojczyste.

Możność zawarcia małżeństwa jest oceniana oddzielnie dla każdego z nupturientów wg jego prawa ojczystego. Jeżeli jednak nupturient jest bezpaństwowcem, jego możność zawarcia małżeństwa - na podstawie art. 3 ustawy - podlega legi domocilii. W sytuacji natomiast, gdy bezpaństwowiec nie ma miejsca zamieszkania w żadnym państwie lub jego miejsca zamieszkania ustalić się me da, stosownie do art. 7 ustawy - stosować należy prawo polskie. Dużą role w omawianym zakresie odgrywa klauzula porządku publicznego, która może tu działać zarówno w kierunku zakazującym, jak i dozwalającym.

Forma zawarcia małżeństwa - podlega prawu państwa, w którym małżeństwo jest zawierane (art. 15 § 1 ustawy). Gdy małżeństwa jest zawierane poza granicami Polski, wystarcza zachowanie formy wymaganej przez prawo ojczyste obojga małżonków (art 15 § 2 ustawy). W stosunku do nupturienta, który jest bezpaństwowcem, należy brać pod uwagę - zamiast prawa ojczystego - prawo jego miejsca zamieszkania (art. 3 ustawy).

Małżeństwa konsularne są zawierane według prawa państwa, w którego imieniu działa przedstawiciel dyplomatyczny lub konsularny. Zawarcie takiego małżeństwa jest zwykle dopuszczalne, gdy zachodzą następujące przesłanki: a) żaden z nupturientów nie jest obywatelem państwa, na którego terytorium małżeństwo jest zawierane, b) przynajmniej jeden nupturient jest obywatelem państwa, w którego przedstawicielstwie małżeństwo jest zawierane (ew. obligatoryjnie dotyczy to obojga nupturientów), c) placówka dyplomatyczna lub konsularna, w której małżeństwo ma być zawarte, ma w tej mierze uprawnienia przyznane przez prawo państwa wysyłającego, d) na zawieranie takich małżeństw zezwala prawo państwa, na którego obszarze przedstawicielstwo działa.

Unieważnienie małżeństwa. Ustalenie istnienia lub nieistnienia małżeństwa -Nasza ustawa reguluje jedynie właściwość prawa dla unieważnienia małżeństwa; pomija zaś instytucję ustalenia istnienia lub nieistnienia małżeństwa. Zgodnie z art. 16 ustawy:

Do unieważnienia małżeństwa stosuje się praw’o określone w art. 14 i 15. Oznacza to, że do unieważnienia z uwagi na przesłanki materialne będzie miało zastosowanie prawo ojczyste każdego z nupturientów, natomiast do unieważnienia z przyczyn formalnych - prawo państwa, w którym małżeństwo zostało zawarte. Podobne rozwiązanie należy tez przyjąć - mimo braku