70128

związane z prowadzeniem gospodarstwa rolnego. Każdy z tych spadkobierców ponosi odpowiedzialność do wartości otrzymanego udziału, należy wyciągnąć stąd wiuosek, że zakres odpowiedzialności za wymienione długi określa się w proporcji do tego, co każdemu z nich rzeczywiście z tego gospodarstwa przypadło (a nie w stosunku do wielkości ich ułamkowych udziałów spadkowych w tym gospodarstwie, jak to ma miejsce na gruncie art. 1034 k.c.). Jeżeli zatem w wyniku działu spadku dojdzie do obniżenia spłat spadkowych, proporcje, w jakich spadkobiercy odpowiadają za długi spadkowe związane z prowadzeniem gospodarstwa rolnego będą różniły się od stosunku, w jakim odpowiadają oni za pozostałe długi spadkowe. Rozważania powyższej jednostki redakcyjnej tracą aktualność w odniesieniu do spadków otwartych po 13 lutego 2001 r.

2. Zasady odpowiedzialności za długi spadkowe związane z prow adzeniem gospodarstwa rolnego obowiązujące po wejściu w życic wyroku TK z dnia 31 stycznia 2001 r.:

Zasadniczy problem dotyczy stosowania art. 1081 k.c, czyli szczególnych zasad odpowiedzialności za długi spadkowe związane z prowadzeniem gospodarstwa rolnego, w sytuacji gdy spadek otwarł się po 14 lutego 2001 r. Dziedziczenie gospodarstwa rolnego poddane wszak zostało co do zasady ogólnym przepisom prawa spadkowego, jednak niektóre szczególne rozwiązania dotyczące gospodarstw rolnych zachowały swą moc Cały spadek łącznie z gospodarstwem rolnym nabywają spadkobiercy według ogólnych zasad praw'a spadkowego. Tym samym gospodarstwo rolne w sensie prawnym nie stanowi już wydzielonej części spadku, spadek stanowi jedną całość W konsekwencji spadkobiercy nabywają udziały w całym spadku i nie wyodrębnia się już udziałów w gospodarstwie rolnym. Tym samym niemożliwe są już takie sytuacje, że spadkobierca powołany według zasad ogólnych prawa spadkowego nie jest powołany do dziedziczenia gospodarstwa rolnego, czy też do dziedziczenia gospodarstwa rohrego jest powołany spadkobierca, który nie jest powołany według zasad ogólnych. Brak schedy rolnej powoduje, iż nie można wyodrębniać długów spadkowych związanych z gospodarstwem rolnym jako odrębnej kategorii prawnej pośród długów spadkowych Stosowanie wyłącznie ogólnych reguł prawa spadkowego przy powołaniu do spadku powoduje tym samym, iż w dziale spadku pozycja wszystkich spadkobierców jest analogiczna, a jedynym elementem ją różnicującym jest udział w spadku Tym samym w dziale spadku gospodarstwo rolne to jeden ze składników masy spadkowej. Spadkobiercy, dokonując działu spadku, dzielą aktywa spadku według posiadanych udziałów w spadku, rodzaj aktywów wchodzących w skład spadku nic zmienia tej zasady. Stosowanie w takim przypadku szczególnych zasad odpowiedzialności za długi spadkowe z art. 1081 k.c. prowadzi do trochę nieoczekiwanych skutków. Mianowicie jeżeli jest kilku spadkobierców powołanych do spadku, a w wyniku działu każdy spadkobierca - zgodnie z wielkością swojego udziału w spadku - otrzymał określone aktywa wchodzące w skład spadku, w tym jeden z nich gospodarstwo rolne, a pozostali spadkobiercy inne aktywa, rvówczas skutkiem zastosowania art. 1081 k.c. jest to, że za długi spadkowe związane z prowadzeniem gospodarstwa rolnego wyłączną odpowiedzialność poniesie spadkobierca, który otrzymał gospodarstwo, natomiast za inne długi odpowiedzialność poniosą wszyscy spadkobiercy stosownie do wielkości udziału, w tym również spadkobierca, który otrzymał gospodarstwo rolne. Stosowanie formalnie nadal obowiązującego art 1081 k.c. do spadków otwartych po 14 lutego 2001 r. powoduje tym samym, iż w jednolitej z punktu widzenia prawnego masie