70643

I strój sądów powszechnych do 1950 r.

Komuniści obejmujący władzę w 1944 r., aby stworzyć pozory legalizmu, zdecydowali się zachować w zakresie sądownictwa zewnętrzne oznaki ciągłości prawnej. Utrzymano więc ustrój sądów powszechnych z okresu IIRP

Podstawą ustroju sądów z okresu II RP było rozporządzenie Prezydenta PR z 1928 r „O ustroju sądów powszechnych”. Podział na okręgi sądowe nie pokrywał się z podziałem administracyjnym Miało to wzmocnić niezależność sądów od władz administracyjnych. Struktura i hierarchia sądów przedstawiała się tu następująco:

Sąd Najwyższy + prokurator SN

Sądy Apelacyjne + prokurator SA Sądy Okręgowe + prokurator SO Sądy Grodzkie

Sądy grodzkie - sądy I instancji w drobnych sprawach cywilnych i karnych Orzekały w składzie jednoosobowym, przysługiwało odwołanie do sądów okręgowych oraz kasacja do SN.

Sądy okręgowe - sądy I instancji w ważniejszych spawach cywilnych i karnych oraz II instancji w stosunku do orzeczeń sądów grodzkich. Orzekały w składzie trzyosobowym bądź jednoosobow o Dzieliły się na wydziały

Sądy apelacyjne - sądy II instancji dla sądów okręgowych Wyjątkowo mogły orzekać jako I instancja Orzekały w składzie trzy- lub jedno-osobowym. Dzieliły się na wydziały

Sąd Najwyższy - stał na czele sądownictwa powszechnego Z sądami powszechnymi powiązany był za pośrednictwem środków odwoławczych Rozpatrywał kasacje od orzeczeń sądów apelacyjnych i okręgowych.

Sądy w zasadzie sądziły w składach zawodowych, bez udziału ławników, jako osób nie przygotowanych do zawodów prawniczych

Były dwa środki odwoławcze apelacja - do sądu apelacyjnego i kasacja od prawomocnego wyroku II instancji - do Sądu Najwyższego W apelacji można było podnosić wszystkie zarzuty (co do naruszenia prawa, błędnego ustalenia stanu faktycznego, błędny wyrok). W kasacji - można było zarzucić złamanie prawa (np. naruszenie prawa do obrony).