71898

(Rysunek2.jpg)

(Tytuł: Różnice w sposobie obliczania wyniku stężenia: a) ilościowa metoda absolutna, b) ilościowa metoda pośrednia)

2.1.    Metoda krzywej kalibracyjnej

W przypadku liniowej funkcji kalibracyjnej do wyznaczenia zależności wystarczająca jest znajomość dwóch punktów, a nawet jednego - przy założeniu, że poszukiwana zależność przechodzi przez początek układu współrzędnych, co odpowiada rejestracji zerowego poziomowi sygnału dla zerowego stężenia analitu. Dlatego konieczne jest przygotowanie serii roztworów standardowych podobnych do przewidywanych próbek analitycznych o różnych stężeniach wzrastających najczęściej o stałą wartość i pokrywających interesujący przedział, a następnie wykonanie pomiarów dla takiego zestav\w. Dopasowanie danych kalibracyjnych do liniowej funkcji kalibracyjnej odbywa się metodą najmniejszych kwadratów. Otrzymaną funkcję liniową F(x) nazywamy prostą regresji.

Funkcja kalibracyjna wraz z podaniem odchyleń standardowych jej parametrów ma postać: (Wzórl),

zaś przedziały ufności przy przyjętym prawdopodobieństwie np. 95% dla parametrów b i a zdefiniowane są jako: a±r_{0 95}S₀ oraz b ±t₀ g5S_b , gdzie Im* oznacza współczynnik r-Studenta. Jako liczbę stopni swobody przyjmuje się n-2, gdzie /? jest liczbą punktów do kalibracji.

2.2.    Metoda dodatku wzorca

Metodę dodatku wzorca (ang. standard addition method) stosuje się w oznaczeniach ilościowych, gdy do oznaczenia pozostaje wiele próbek różniących się składem matrycy, która dodatkowo jest złożona lub nieznana (np. krew, osady rzeczne, surowica). Wykonanie wielu wykresów kalibracyjnych dla każdego typu matrycy byłoby wtedy rozwiązaniem nieoptymalnym. Jednym z podstawowych warunków, który musi być spełniony w przypadku użycia metody dodatku wzorca jest wprost proporcjonalna zależność rejestrowanego sygnału od stężenia. Jeżeli ten warunek nie został spełniony, wtedy funkcję analityczną należy przekształcić w cełu osiągnięcia takiej zależności.

Interpretację graficzną metody dodatku wzorca przedstawia rys. 3.

(Rysunek3.jpg)

(Tytuł: Ilustracja metody dodatku wzorca.)

2.3.    Metoda dodatki próbki

W metodzie kalibracyjnej dodatku próbki nieznane stężenie analitu jest obliczane na podstawie zmiany sygnału zarejestrowanego dla roztworu standardowego przed i po dodatku próbki. Metoda ta jest przydatna, gdy stężenie analitu w próbce jest wysokie lub gdy rozcieńczenie matiycy próbki eliminuje pochodzące od niej interferencje.

2.4.    Porównanie ze wzorcem

Metoda porównania ze wzorcem jest typem kalibracji jednopunktowej, która może być stosowana jedynie w przypadku, gdy możliwe jest założenie, że wyraz wolny liniowej funkcji analitycznej nie różni się istotnie od zera. Ponadto sposób ten daje prawidłowe wyniki, gdy stężenie analitu w próbce oraz stężenie roztworu wzorcowego są w przybliżeniu równe, zaś ich matryce identyczne. Poszukiwane stężenie analitu x» dające sygnał y» jest obliczane na podstawie sygnału y, otrzymanego dla roztworu standardowego o stężeniu x, mierzonego w tych samych wamnkach pomiarowych.

2.5.    Metoda wzorca wewnętrznego

Metoda wzorca wewnętrznego stosowana jest do eliminacji wpływu parametrów operacyjnych metody na odpowiedź analitu. Zakłada, że niekontrolowane fluktuacje zmieniają odpowiedź wzorca i próbki w podobny sposób. W celu zastosowania tej metody do próbek przygotowanych jak np. w przypadku stosowania metody krzywej kalibracyjnej dodaje się znaną ilość wzorca innej substancji (tj. nie analitu) o znanym stężeniu a sygnał analitu mierzony jest w odniesieniu do sygnału wzorca. Dalej obliczenia prowadzi się jak w metodzie krzywej kalibracyjnej.

2