74569

BUDOWA SKÓRY

a)    Warstwa podskórna (subcutis) łącząca skórę z tuszą zwierząt

b)    Skóra (cutis) składająca się z naskórka (epidermis) i skóry właściwej (derma)

c)    Okrywa włosowa (pilis)

Ponadto w skórze znajdują się gruczoły łojowe i potowe, system krwionośny i limfatyczny.

Naskórek- zewnętrzna warstwa skóry, pełni rolę ochronną dla położonych głębiej warstw skóry. Grubość jego jest różna u poszczególnych gatunków zwierząt i zależy głównie od stopnia owłosienia skóry U zwierząt słabo owłosionych (np. Świnia) jest on grubszy, a u zwierząt o gęstym owłosieniu (np. zwierzęta futerkowe) jest on bardzo cienki.

Skóra właściwa- jest bezpośrednio pod warstwą naskórka, stanowi do 80% grubości całej skóry surowej i jest podstawą w produkowaniu skór garbowanych. Składa się z dwóch warstw:

1)    termostatycznej głęboko sięga do zakończenia torebek włosowych, różni się ona u poszczególnych gatunków zwierząt. Zbudowana jest ze stosunkowo cienkich włókien kolagenowych wytwarzających delikatna siatkę przestrzenną tworzącą błonę, która w garbarstwie nazywana jest licem skóry. Warstwa ta decyduje o wyglądzie zewnętrznym skóry, tworzy tzw. rysunek, inaczej deseń lica i jest on charakterystyczny dla poszczególnych rodzajów skór. Tworzy go Mad otworów po włosach usuniętych w czasie wyprawy oraz delikatne fałdowania (brodawki), których kształt i wielkość decydują o kształcie deseniu.

2)    siatkowa znacznie grubsza od termostatycznej, zbudowana głównie z włókien kolagenowych lub ich pęczków, które tworzą jednolitą zwartą całość. Decyduje ona o właściwościach mechanicznych skóry, głównie ojej wytrzymałości na rozciąganie i ciąg/iwości. Skóry o grubej i ścisłej warstwie siatkowej mają wysoką wartość użytkową.

Grubość tej warstwy w stosunku do całej skóry wynosi:

Irydo 70%

•konie 60%

•kozy 35%

•owce i cielęta 30%

•świnie 0%

Tkanka skóry właściwej zbudowana głównie z włókien kolagenowych i niewielkiej ilości elastynowych.

Warstw a podskórna łączy skórę z ciałem zwierzęcia, zbudowana jest z liano splecionych włókien kolagenowyrh, między którymi znajditje się tkanka tłuszczowa. Najgrubszą tą warstwę mają świnie (grubsza niż skóra właściwa). Nie ma ona wpływu na jakość skór garbowanych, bo jest usuwana ze skór mechanicznie.

Skóra składa się z wody (65%). białka (33%). substancji tłuszczowych (2%) i mineralnych (0.5%). Białka są bezpostaciowe i włókniste (kolagen 98%, elastyna 1%. keratyna 1%).

Najważniejszy w technologii garbarskiej jest kolagen, a w technologii futrzarskiej także keratyna

Bardzo ważną cechą kolagenu jest jego zdolność wiązania się z substancjami garbującymi, w wyniku czego nie

rozpuszcza się on w wodzie, nie pęcznieje i staje się odporny na procesy gnibre.

Budow a skóry nie jest jednolita na całym ciele zwierzęcia.

Najcenniejszym, równomiernym i największym jej fragmentem jest krupon. obejmuje 45-55% powierzdini skóry. Skóra ni jest zwykle najgrubsza i ma monie, ścisłe sploty włókien.