Badanie nasiąkliwości materiałów.
Przez nasiąkliwość materiału rozumiemy jego zdolność do całkowitego pochłaniania wody przez pory i kapilary. Określa się ją jako procentową zawartość wody w stosunku do masy materiału lub jego objętości, a raczej stosuje się określenie nasiąkliwości wagowej, jakkolwiek przeliczenie na objętościową jest proste, jak to już podano przy omawianiu wilgotności materiału. Nasiąkliwość masową określa się więc według poniższego wzoru: N=(G„,-G,)*100%/G, (44)
gdzie:
N — nasiąkliwość masowa w %,
Gm — masa materiału nasyconego wilgocią w g,
Gj — masa materiału suchego.
Materiały o porach zamkniętych lub ich przewadze oraz materiały o małej porowatości wykazują bardzo małą nasiąkliwość. W naturalnych warunkach woda wypiera z porów materiału tylko część powietrza. W porach bardzo małych zastępuje około 30% objętości powietrza, w dużych dochodzi do 70%.
W badaniu nasiąkliwości można wydzielić trzy etapy:
1— suszenie materiału,
2— nasączanie wodą,
3— ważenie i ustalenie masy materiału nasączonego.
Etap 1 prowadzi się wg zasad podanych przy suszeniu do badań wilgotności. W etapie drugim wysuszoną próbkę materiału zanurza się w destylowanej wodzie do 1/4 jej objętości. Po dwóch godzinach dolewa się wody do naczyńka z próbką do około 1/2 jej objętości, a po trzech godzinach do 3/4, pozostawiając próbkę w wodzie przez 24 godziny, po czym zalewa się ją w całości.
Taki sposób działania wynika z dążności do maksymalnego napełnienia porów i kapilar po wypchnięciu z nich powietrza. Zanurzenie próbki do 1/4 objętości stwarza warunki do kapilarnego podciągania. Kiedy woda w próbce podciągnie się powyżej zwierciadła wody w naczyniu, wówczas podnosimy poziom tego zwierciadła, dolewając ją do 1/2 objętości, a następnie do 3/4. Takie zasady dotyczą materiałów o małej zdolności podciągania kapilarnego. Podany czas można więc zmieniać i regulować zdolności kapilarne materiału, co jest widoczne na zewnątrz próbki. Zanurzenie od razu próbki na całą objętość materiału spowodowałoby wystąpienie nad tym materiałem ciśnienia hydrostatycznego, przeciwstawnego ciśnieniu działającemu od dołu i z boków próbki, co mogłoby zamknąć w niej pewną ilość powietrza. Praktyka wykazuje, że na ogół, według podanych zasad, uzyskuje się wypełnienie ok. 80% porów.
Etap 3 polega na sprawdzaniu w czasie masy próbki aż do jej ustalenia się, co dowodzi pełnego nasączenia. Na tej podstawie, znając masy próbki mokrej i suchej, obliczamy z podanego wzoru jej nasiąkliwość masową.