75318

Retikulum sarkoplazmatyczne

Z uwalnianiem jonów wapnia do sarkoplazmy lub usuwaniem ich z niej związane są czynności tzw. układu sarkotubularnego, składające go się z siateczki sarkoplazmatycznej (retikulum sarkoplazmatycznego) i kanalikowego układu poprzecznego (układu T). Siateczkę sarkoplazmatyczną, otaczającą na kształt rękawa każde włókienko mięśniowe, tworzy sieć drobnych, błoniastych kanalików przebiegających równolegle do miofilamentów (kanaliki podłużne). Wnętrze ich jest wypełnione płynem pozakomórkowym. W równych odstępach, zwykle w okolicy linii Z, kanaliki rozszerzają się, tworząc tzw. cysterny (woreczki boczne lub końcowe). W nich znajdują się ziarnistości magazynujące znaczne ilości wapnia. W poprzek każdej cysterny przebiega wokół miofibryli wąski kanalik zwany kanalikiem poprzecznym (kanalikiem T), łączący się z podobnymi kanalikami, opasującymi inne miofibiyle. Nie należy on do siateczki wnętrza włókna mięśniowego. Zaczynając się i kończąc się na powierzchni sarkolemy łączy on wnętrze włókien mięśniowych z otaczającym je środowiskiem. W swoim przebiegu przylega on ściśle do ścianki cystern, styka się więc z podłużnymi kanalikami siateczki.

Układ sarkotubulamy stanowi morfologiczne podłoże, po którym pobudzenie jest przekazywane z układu pobudliwego na układ kurczliwy, tzn. z sarkolemy na miofibryle.