OOGENEZA SSAKA
Inaczej owogeneza, proces powstawania i dojrzewania komórki rozrodczej żeńskiej- kom jajowej, proces ten zachodzi w gonadach żeńskich, jajnikach, które u samic są parzyste
Skład ukł rozrodczego żeńskiego:
-parzyste jajniki, jajowody
-macica, pochwa i zewnętrzne narządy płciowe
-jajniki gonady żeńskie maja kształt owalny od zew okryty jest torebką łącznotkankową, zwaną błoną białawą.
Obwodowo występuje część korowa, zwana również częścią pęcherzykową, ponieważ występują tutaj pęcherzyki jajnikowe, w których rozwijają się kom jajowe. W tej części występują pierwotne pęcherzyki jajnikowe, wzrastające pęcherzyki jajnikowe, dojrzewające i dojrzałe pęcherzyki jajnikowe, ciałka żółte, ciałka białawe, ciałka atrezyjne, czyli zanikowe oraz gruczoł śródmiąższowy jajnika. W środku jajnika jest cześć rdzenna zwana naczyniowa, bo do tej części wnikają naczynia krwionośne od krezki jajnika(mesometrium) naczynia te przechodzą do części korowej unaczyniając ją. Jedynie u klaczy proporcje budowy są odwrócone cześć korowa leży w środku jajnika a cześć rdzenna obwodowo.
Świnia wielopłodowa
Koń(owulacja w dołku owulacyjnym) krowa jednopłodowa
Gonocyty po wniknięciu do grzebienia płciowego mnożą się intensywnie mitotycznie w wyniku, czego w przypadku jajnika dają pokolenie kom zwanych oogoniami, oogonie mnożą się intensywnie i ostatnie pokolenie tracą zdolności podziałów mitotycznych, niektóre z ostatniego pokolenia oogoni przekształcają się w oocyty I rzędu. Są to komórki kuliste, otoczone oolemą, wypełnione ooplazmą w obrębie, której znajduje się pęcherzykowate jądro
Oocyt I rz. Zostaje następnie otoczony jednym pokładem komórek płaskich zwanych pęcherzykowatymi, ziarnistymi lub folikulamymi zewnętrznie od nich znajduje się błona podstawna.. Oocyt I rz. Otoczony warstwą komórek pęcherzykowych stanowi pierwotny pęcherzyk jajnikowy. W obydwu jajnikach ssaka przed urodzeniem w momencie urodzenia w korze jajnika występuje kilkaset tysięcy pęcherzyków jajnikowych pierwotnych, z których tylko niewielka część ulegnie pełnemu rozwojowi. Oocyt 1 rz. w fazie S cyklu komórkowego podwaja zawartość DNA do 4 C w jądrze uwidaczniają się cliromosomy i zachodzą kolejne stadia profazy
• Lept o ten
• Zygoten
• Pachyten - dochodzi do wymiany odcinków chromatyn pomiędzy niesiostrzanymi chromosomami (ojca i matki)
• Diploten
Po czym następuje przerwa w postępowaniu profazy zwana Diktiotenem (rekombinacja materiału genetycznego). U większości ssaków powyższe procesy zachodzą podczas życia zarodkowego, co oznacza, że oogeneza u ssaków rozpoczyna się już w życiu zarodkowym.