Rachunkowość finansowa - nauka, która na podstawie dokumentów księgowych w sposób chronologiczny ewidencjonuje wszystkie operacje gospodarcze zachodzące w przedsiębiorstwie, przy czym podstawowym miernikiem jest pieniądz.
Cechy charakterystyczne rachunkowości finansowej:
• ma cliarakter obowiązkowy ( obligatoryjny w Polsce )
• jest regulowana przepisami prawa (ustawa o rachunkowości)
• dostarcza informacji liistorycznych na dany moment (ex post - po fakcie )
• wyraża informacje w mierniku pieniężnym
• stosuje jednolite metody wyceny wyiukające z przepisów prawa
• dostarcza informacji użytkownikom zewnętiznym ( mogą korzystać również użytkownicy wewnętrzni)
Rachunkowość zarządcza - system gromadzenia danych finansowych i me finansowych, które wspomagają podejinowame pizez kadię zaiządzającą decyzji dotyczących pizyszłości.
Cechy cliarakterystyczne rachunkowości zaiządczej:
• ma charakter dobrowolny
• nie jest regulowana żadnymi przepisami prawa
• dostarcza informacji dotyczących przyszłości (ex antę - w pizyszłość)
• stosuje zróżnicowane metody wyceny ( kryterium kosztu alternatywnego)
• dostarcza informacji tylko i wyłącznie użytkownikom zewnętrznym
Obythvie nauki wykorzystują rachunek kosztów przy czym rachunkowość finansowa dla celów sprawozdawczych, a rachunkowość zarządcza wykorzystuje rachunek kosztów dla celów decyzyjnych.
Tabela 1. Podstawowe cechy rachunkowości zarządczej i rachunkowości finansowej
Wyszczególnienie |
Rachunkowość finansowa |
Rachunkowość zarządcza |
Użytkowiu cy |
Głównie zewnętrzni inwestorzy, pożyczkodawcy, agendy iządowe itP |
Głównie wewnętrzni. |
Wymagania prawne |
Jest regulowana: ustawa o rachunkowości, prawo podatkowe, a także przepisy Komisji Papierów' Waitościowych. Ministra Finansów' itp. oraz standardy międzynarodowa (UE. IASC) czy krajowe itp. |
Nie jest regulowana: jej prowadzenie zależy od kierownictwa pizedsiębioistwa. W pewnym zakresie opiera się na danych rachunkowości finansowej, lecz ich dobór zależy od preferencji menedżerów' i problemów decyzyjnych. |
Przyjęte zasady |
Stosuje jednolite zasady nadrzędne np. wycenę zapasów według kosztu historycznego w celu zapewnienia porównywalności i kontroli. |
Może stosować każdą użyteczną dla podejmowania decyzji zasadę, np. obok kosztu liistorycznego. koszt odtworzenia i wartość ekonomiczną (bieżącą waitość netto do oceny opłacalności projektów inwestycyjnych) itp. |
Dokładność |
Zachowuje wymagane cechy |
Zorientowana jest na istotność. |
2